a) dx
Rys. 7.2
M<
Na powierzchni zewnętrznej wycinka zachodzi następująca relacja między kątem skręcenia ę, a kątem odkształcenia postaciowego y.
rdę = ydx, (7.1)
a na powierzchni o promieniu p (przy czym: 0 < p<r):
p-dę = yp -dx. (7.2)
Przekształcając relację (7.2) otrzymujemy wyrażenie określające kąt skręcenia na powierzchni o promieniu p:
YP= P
d(p
dx
(7.3)
Zgodnie z prawem Hooke’a dla ścinania oraz wykorzystując zależność (7.3), naprężenia ścinające xp (Rys. 7.2b) można wyrazić jako funkcja kąta skręcenia następująco:
/- dę
r» =G-rP =g-p-~
dx
(7.4)
gdzie: G - moduł odkształcenia postaciowego (moduł KirhchofFa) [Pa].
Na elementarnej powierzchni dA przekroju poprzecznego pręta (Rys. 7.2) w odległości p od punktu 0 działa naprężenie zp, które względem punktu 0 daje elementarny moment skręcający
2 dę
dM —X ■ p • dA = G ■ p--dA.
' p dx
(7.5)
Wykonując całkowanie równania (7.5) po całej powierzchni przekroju poprzecznego A - n ■ r1, otrzymujemy:
M, = \z, pdA=G\p'-dA=G ^ Ia, (7.6)
J dx J dr
dx
gdzie: I0 = ~~~~ = ~~— biegunowy moment bezwładności [m4], d- średnica pręta [m].
Kąt skręcenia, na podstawie zależności (7.6), dla wycinka o długości dx wynosi: Mv dx
dę =:
GL
(7.7)
natomiast dla całego pręta o długości /:
(7.8)
2