3698

Próba odpowiedzi na pytanie który ze scenariuszy rozwoju relacji między sektorem finansowym a społeczeństwem obywatelskim ma największe szanse na urzeczywistnienie się wymaga segmentacji instytucji, instrumentów i rynków finansowych na trzy kategorie: klientów detalicznych, klientów branżowych (profesjonalnych pośredników finansowych), uprawnionych kontrahentów (instytucje społecznego zaufania w świecie finansów).

Globalizacja finansów ma odmienny rachunek kosztów i korzyści dla każdej z wyróżnionych przez dyrektywę 2004/39/WE grup uczestników rynków finansowych. W ramach tego rachunku kosztów i korzyści znajduje się perspektywa budowy społeczeństwa obywatelskiego w warunkach globalizacji rynków finansowych. Myślenie w kategoriach postmodernizmu wyklucza, aby globalizacja finansów oraz społeczeństwo obywatelskie były instytucjami narzuconymi odgórnie i z zewnętrz. Zarówno globalizacja finansów jak i budowa społeczeństwa obywatelskiego powinny mieć charakter endogeniczny i muszą powstawać od dołu do góry. Dyskurs społeczny ma pozwolić na określenie granic świadomego konstruktywizm w obliczu wyzwania jakim jest globalizacja finansów.

Punkt pierwszy tego dyskursu obejmuje segmentację globalnego rynku finansowego. Punkt drugi przypomina koncepcję społeczeństwa obywatelskiego. Punkt trzeci omawia scenariusze rozwoju społeczeństwa obywatelskiego w warunkach globalizacji finansów. Punkt czwarty zawiera zalecenia dla decydentów dotyczące zakresu i instrumentów świadomej interwencji w relację między globalizacją finansów a kształtowanie społeczeństwa obywatelskiego.

1.Segmentacja globalnego rynku finansowego

Dotychczasowa segmentacja rynków finansowych wykorzystywała czas i stopień zaawansowania ich rynków. Mówiono o rynku pieniężnym i rynku kapitałowym oraz rynku instrumentów pochodnych i rynku walutowym.¹ Dyrektywa o rynkach instrumentów finansowych wprowadza podział na:

•    Klientów detalicznych (retail),

•    Klientów branżowych (profesional),

•    Uprawnionych kontrahentów (eligible counterparty).

Podstawą do obowiązującej od 1 listopada 2007 r. segmentacji rynku finansowego jest kapitał wiedzy jakim dysponuje dany uczestnik rynku. Jeśli jest nowicjuszem w świecie finansów to jest traktowany jako detalista, amator. Jego zaprzeczeniem jest zawodowiec, który podlega

1

Andrzej Sławiński. Rynki finansowe. PWE, Warszawa 2006