1. MASZYNY DO OBROBKI PLASTYCZNEJ
1.1. Cel ćwiczenia
Zapoznanie się z podstawowymi maszynami do obróbki plastycznej.
1.2. Wprowadzenie
Obróbką plastyczną metali nazywamy proces technologiczny podczas którego, działając na obrabiany metal odpowiednio wielką siłą zewnętrzną, dzięki odkształceniom trwałym metalu (odkształceniom plastycznym) uzyskujemy jego żądane ukształtowanie bez zniszczenia obrabianego materiału.
Odkształcenie plastyczne jest to trwałe odkształcenie materiału nie znikające po usunięciu obciążenia.
Procesy obróbki plastycznej przeprowadzane w temperaturach poniżej temperatury rekrystalizacji nazywamy obróbką plastyczną na zimno, natomiast powyżej temperatury rekrystalizacji - obróbką plastyczną na gorąco.
1.2.1. Podstawowe rodzaje procesów obróbki plastycznej
Walcowanie jest obróbką, która polega na plastycznym odkształcaniu materiału wprowadzonego między dwa walce współpracujące ze sobą i przechodzącego między nimi (rys. 1.1). Ze względu na rodzaj ruchu walcowanego materiału, kształt i ustawienie walców rozróżnia się walcowanie:
a) wzdłużne (rys. 1.1 a), w którym materiał wykonuje ruch postępowy, a walce o osiach wzajemnie równoległych obracają się w kierunkach przeciwnych - otrzymuje się tak głównie blachy, taśmy, pręty i kształtowniki;
b) poprzeczne (rys. 1.Ib), w którym materiał wykonuje ruch obrotowy, a walce o osiach równoległych obracają się w zgodnym kierunku - wykonuje się tak śruby, wkręty i koła zębate;
c) skośne (rys. l.lc), w którym materiał wykonuje ruch postępowo - obrotowy, a walce o osiach wzajemnie skośnych obracają się w zgodnych kierunkach - wytwarza się tak tuleje rurowe, kule itp.;
d) okresowe (rys. l.ld), w którym materiał wykonuje ruch postępowy lub postępowo -zwrotny, a walce o osiach równoległych (o przekrojach niekołowych) obracają się w przeciwnych kierunkach - produkuje się tak tuleje rurowe, przedkuwki, wyroby ornamentowe itp.;
e) specjalne, które jest kombinacją omówionych sposobów walcowania - wyrabia się tak bose kola wagonowe (rys. 1.1 e) i inne wyroby o złożonym kształcie.
Wszystkie wyroby stalowe i większość z metali nieżelaznych w pierwszym stadium walcuje się na gorąco. Niektóre wyroby walcowane na gorąco można następnie walcować na zimno. Nie wszystkie stopy metali dają się walcować, np.: żeliwo, stale wysokowęglowe, nikiel i jego stopy.
67