1999020822

KLIMATOLOGIA OBSZARU BAŁTYCKIEGO 83

Załączona mapka podaje czas trwania mrozów na naszym obszarze. Znajdujemy na niej potwierdzenie właściwości klimatycznych poszczególnych okolic, oraz wpływ basenu Bałtyku wyrażający się w odchyleniu izochron na północ.

5. USŁONECZNIENIE.

Jednym z ważniejszych czynników meteorologicznych wpływającym na obraz klimatyczny danego obszaru oraz na faunę i florę, jest suma otrzymanego światła słonecznego, bezpośredniego i rozproszonego. W wyniku pokrycia nieba chmurami otrzymujemy tylko część światła, które przyszłoby do ziemi przy pogodnym niebie. Prócz pomiarów bezwzględnych ilości otrzymywanego promieniowania, miarą jego, zwłaszcza co się tyczy jego przebiegu w czasie, może być więc rejestracja czasu trwania usłonecznienia. Niestety istniejące przyrządy posiadają jeszcze znaczne braki, że nie można otrzymanych wyników zestawić. Najlepszą charakterystyką będzie tu nie przedstawienie ilości godzin usłonecznienia w ciągu roku, lecz ich procentowy stosunek do możliwego astronomicznie.

Tak, więc Szwecja ma dość duże usłonecznienie; latem dzięki długości dnia mamy 51%, zimą, gdy dnie są krótkie i jest duże zachmurzenie, 11% zachmurzenia możliwego. Na północy stosunek jest nieco inny — w kwietniu jest 43%, w lipcu 41%. Finlandia ma w średniej rocznej 35%; w Helsinkach w lipcu jest 54%. Na wybrzeżu południowym i w Danii maximum usłonecznienia wypada w maju = 41%, minimum w grudniu = 5% (średnio mamy tylko kilka dni pogodnych).

Prócz tego, położenie obszaru bałtyckiego na dużych szerokościach geograficznych pociąga za sobą pewne właściwości astronomiczne. Im dalej na północ, tym bardziej rosną różnice między długością dnia i nocy, oraz między latem a zimą. Za kołem polarnym, a dzięki refrakcji i nawet już na szerokości¹ 62", mamy okresy ciągłego dnia i ciągłej nocy polarnej, tego charakterystycznego zjawiska dla krajobrazu i wegetacji Szwecji północnej i Finlandii.

Na szerokości 50" najdłuższy dzień trwa 16 h 09 m, najkrótszy dzień 7 h 50 m.

17 h 06 m, najkrótszy dzień

Na szerokości 55" najdłuższy dzień trwa <5 li 54 m.