1999020202

(37) KLIMATOLOGIA OBSZARU BAŁTYCKIEGO 99

Latem częste depresje przynoszą ochłodzenie i powodują burze przy zetknięciu się chłodnego powietrza morskiego z nagrzanym kontynentalnym.

Jesień ma początek dżdżysty, po czym nastaje okres pięknej pogody, następnie depresje napowrót powodują pogodę wilgotną, mglistą z silnymi wiatrami.

Wiosna jest przeważnie sucha; kilkakrotnie następują wtargnięcia powietrza arktycznego z wyżu nad Laponią.

Dzielnica Smalandu. Dzielnica ta, zawdzięczająca swe wyróżnienie wyniesieniu nad poziom morza, ma klimat morski, częste mgły i duże zachmurzenie. Wyniesienie nad poziom morza powoduje odsuwanie depresji na północ, ale zaostrza klimat.

Klimat pozostałych dzielnic, leżących na północ od równoleżnika 60°, kształtuje się pod wpływem szeregu innych czynników. Najważniejszym jest wał gór Skandynawskich, stanowiący zaporę dla większości depresji barometrycznych z nad Atlantyku. Depresje te czasem się wypełniają, tracąc wszystką wilgoć na zachodnich stokach gór i wtedy do wnętrza Szwecji płynie już powietrze suche. Jeżeli depresje omijają góry od południa, to nad obszar północnego Bałtyku płynie suche powietrze w Laponii. Rzadko tylko depresje obierają sobie tor wzdłuż Bałtyku na północ, przynosząc nad obszary te powietrze morskie. Z innych czynników' oddziałujących na klimat wymienić należy: dużą szerokość geograficzną, większą stosunkowo masę lądów sąsiednich i bliskość Laponii. W całości więc obszar ten jest zdecydowanie kontynentalny, choć w szczególności są spore różnice.

Dzielnica Szwecji środkowej, jako leżąca w cieniu gór i zdała od Bałtyku, otrzymuje mało opadów, wiatry są słabsze; mamy tu dużą składową kontynentalną klimatu. Zimy są surowe przy pogodnym niebie. Lata są niezbyt gorące, ale równie pogodne i suche. Amplituda roczna temperatury wynosi 24°.

Dzielnica Nor r land u, opadająca pod względem orograficznym tarasami do zatoki Botnickiej, która wywiera łagodzący wpływ na jej klimat, ma sporo cech przejściowych. Wilgotność maleje ze w schodu na zachód i w tym samym kierunku, od morza ku górom, rośnie kontynentalność klimatu. Norrland ma najwięcej pogodnych dni z całej Szwecji.

Zimą jest mało słońca, a przez (i miesięcy śnieg i lód pokrywają ziemię. Sięga tu wyraźny wpływ antycyklonu lapońskiego, spływa mroźne powietrze arktyczne.

Wiosna jest sucha i zimna. Śniegi tają z końcem kwietnia, po czym następuje szybki wzrost temperatury.