1999020834

(25) KLIMATOLOGIA OBSZARU BAŁTYCKIEGO 87

powietrze, sprzyja mu wentylacja itd. Ponieważ temperatury powietrza i wody posiadają wyraźny przebieg roczny, to oczywiście i wyparowanie musi taki przebieg wykazać, choć zależność nie jest taka prosta. W grubym zarysie przebieg roczny parowania jest tego rodzaju, że latem jest ono kilkakrotnie większe niż zimą; na stosunek ten wpływają jednak jeszcze inne czynniki uboczne. W Stockholmie obliczył Angstrom, że stosunek wyparowania w lipcu do styczniowego ma się jak 78 : 7.

Parowanie jest w głównej mierze zależne od t. zw. niedosytu wilgotności, który będzie oczywiście mniejszy przy temperaturach niskich, a duży przy pogodzie suchej i gorącej. Innym sposobem określenia jest pojęcie t. zw. wilgotności względnej, czyli stosunku rzeczywistej zawartości pary wodnej do teoretycznie możliwej. Element ten daje dość dobrą charakterystykę i bywa obliczany na stacjach meteorologicznych.

Przebieg wilgotności względnej w % na obszarze Bałtyckim pokazuje nam poniższa tabelka:

Stacje	D	11	III	IV	V	VI	VII			n	XI	XII
Karesuando ....	92	92	91	84	76	68	74	83	86	90	92	94
Hapa randa ....	90	90	88	84	76	71	76	82	86	90	91	92
Helsinki.....	88	87	84	79	71	71	73	79	84	87	88	90
Stockholm.....	86	86	82	76	68	72	78	84	86	87	87	88
Visby (Gotlandia) . .	86	86	86	81	76	75	78	80	82	84	84	86
Windawa.....	88	87	84	79	76	77	80	81	81	85	86	88
Lund.......	94	92	90	83	74	76	80	84	89	91	92	94
Hel.......	89	87	85	81	79	78	79	79	80	82	85	88
Szczecin.....	89		81	73	70	69	73	75	79	85	88	89
Hanimeren (Rornholm)	86			82	79	80	81	80	83	83	84	86
Kopenhaga ....	91			78	72	73	76	80	84	87	90	91

W Szwecji wilgotność względna jest duża w jesieni i zimie; maxi-muni wypada w grudniu — więcej niż 90%; na wiosnę wilgotność maleje i osiąga latem minimum — poniżej 70%. Podobny przebieg widzimy w Finlandii. Największe wartości wilgotności względnej ma Dania, gdzie zimą jest stale powyżej 90, latem powyżej 75%. Brzegi południowe Bałtyku mają w styczniu również powyżej 90%, a w lipcu około 80; amplituda roczna wahań wynosi 10%.

8. M G Ł A.

Jeżeli zawartość pary wodnej w powietrzu jest duża, to w sprzyjających okolicznościach mogą się tworzyć mgły. Zjawisko mgły powstaje