Budowa morfologiczna błony umożliwia występowanie gradientu stężenia tlenu (w powierzchniowych warstwach wyższe stężenie tlenu w porównaniu go głębszych warstw), a także zapewnia różny „wiek” mikroorganizmów (zewnętrzne warstwy - „najmłodsza błona”). Wiek biomasy uniezależniony jest od hydraulicznego czasu zatrzymania ścieków.
Takie zróżnicowanie przestrzenne błony biologicznej może indukować występowanie symultanicznej nitryfikacji/denitryfikacji (SND) oraz biologicznej defosfatacji [2, 3, 5], Możliwa jest również eliminacja azotu poprzez częściową nitryfikację do azotanów (III) (nitrytację) połączoną z beztlenowym utlenianiem amoniaku (proces Anammox) [1, 7, 8]. Ponadto różne warunki beztlenowo-tlenowe mogą wpływać na występowanie różnych poziomów indukcji aktywności denitryfikacyjnej u bakterii o zwiększonej wewnątrzkomórkowej kumulacji fosforanów i przyczyniać się do występowania denitryfikacji defosfatacyj-nej [11].
Rys. 3. Profil błony biologicznej Źródło: opracowanie własne
Dzięki buforującym właściwością polimerów zewnątrzkomórkowych możliwe jest zastosowanie zewnętrznego źródła węgla organicznego w postaci kwasów organicznych, czy ścieków przemysłowych
0 kwaśnym lub alkaicznym odczynie. Zmniejszenie lub wzrost odczynu podczas dozowania nie powoduje zniszczenia przestrzennej struktury zbiorowisk mikroorganizmów, a biologiczne procesy oczyszczania mogą być przeprowadzane przez mikroorganizmy.
Podsumowanie
Specyfika budowy morfologicznej błony biologicznej umożliwia zintensyfikowanie biologicznego oczyszczania ścieków poprzez zachodzenie zarówno klasycznych przemian azotu i fosforu, jak
1 zachodzenie skróconych szlaków przemian tych pierwiastków. Pozwala na równoczesne występowanie nitryfikantów, denitryfikantów i bakterii zaangażowanych w biologiczną defosfatację. Może również u tych ostatnich indukować aktywność denitryfikacyjną, co pozwala na zmniejszenie kosztów oczyszczania ścieków. Systemy SBBR zapewniają mniejszą objętość rektorów i zintegrowane usuwanie związków węgla, azotu i fosforu.
Streszczenie
W pracy przedstawiono zagadnienia związane z wykorzystaniem biomasy w postaci błony biologicznej w procesach denitryfikacji i biologicznej defosfatacji a także budowę i funkcjonowanie sekwencyjnego reaktora porcjowego z błoną biologiczną (SBBR). Specyfika budowy błony biologicznej daje możliwość występowania stref tlenowych, anoksycznych i beztlenowych w tym samym czasie i w tym samym reaktorze w zależności od profilu błony biologicznej. Stwarza to warunki do zachodzenia specyficznych procesów usuwania azotu i fosforu takich jak denitryfikacja defosfatacyjna.
Słowa kluczowe: reaktor porcjowy z błoną biologiczną, denitryfikacja defosfatacyjna, biomasa, denitryfikacji, biologicznej defosfatacji