2212788595

braku	znaczenie jest możliwie bliskie	blitzblank
ekwiwalentu	frazeologizmowi języka oryginału	m poi. pomieszanie
frazeologicznego	zastosować prosty leksem, którego znaczenie jest możliwie bliskie frazeologizmowi języka oryginału - dokonać opisu przy użyciu większej liczby leksemów.	z poplątaniem ~ niem. etw. verwirren, durcheinanderbringen ■ poi. nie bez kozery ~ niem. nicht ohne allen Grund

Trudności w tłumaczeniu frazeologizmów dotyczą przede wszystkim ich specyficznych cech semantycznych i dużej obrazowości: Zdaniem K. Lipińskiego (2000: 93) „większość frazeologizmów nie ma w języku docelowym odpowiedników zbudowanych z analogicznych elementów, wręcz przeciwnie - idiomy stanowią ekwiwalenty jako całość. Oznacza to, że ekwiwalencja osiągnięta zostaje na poziomie całego wyrażenia, niezależnie od jego składowych części. Istotny jest sens danego obrazu, metafory czy porównania. Kryterium ekwiwalencji stanowi w tym przypadku możliwość zastosowania frazeologizmu w analogicznej sytuacji (ekwiwalencja funkcjonalna)”, np:

poi. na bezrybiu i rak ryba - niem. In der Not frisst der Teufel Fliegen. (W biedzie diabeł żre muchy).

Inny, bardzo precyzyjny podział rodzajów ekwiwalencji prezentuje P. Kosta (por. 1986: 496)¹⁴ Klasyfikacja ta uwzględnia frazeologiczne i niefrazeologiczne możliwości przekładu frazeologizmów w odniesieniu do ich treści i struktury:

Ekwiwalencja całkowita zachodzi w przypadku, kiedy następuje całkowita zbieżność treści i formy związków frazeologicznych - znaczenia idiomatyczne i obrazy językowe pokrywają się, np. być języczkiem u wagi - das Zunglein an der Waage sein. Ekwiwalencja maksymalna zachodzi wówczas, kiedy treść i forma frazeologizmów różnią się tylko ze względu na strukturalno-socjokulturowe rozbieżności dwóch języków, znaczenia idiomatyczne pokrywają się, obrazy językowe wykazują niewielkie różnice, np. z krwi i kości - aus Fleisch und Blut.

Ekwiwalencja aproksymatywna zachodzi, gdy frazeologizmy stanowią dla siebie częściowe ekwiwalenty pod względem semantycznym i pragmatyczno - stylistycznym, znaczenia idiomatyczne pokrywają się, ale obrazy językowe wykazują znaczące różnice, np. obiecywać gruszki na wierzbie - das Blaue vom Himmel versprechen Ekwiwalencja fakultatywna zachodzi, kiedy istnieje możliwość zastosowania wielu ekwiwalentów (opis), całkowite znaczenie pokrywa się ze znaczeniem frazeologizmu ¹⁴ Wymienione rodzaje ekwiwalencji według P. Kosty (1986: 496) zastosowano w analizie przykładów w „Części praktycznej" pracy.

49