2251774196

102 KAZIMIERZ DOBROWOLSKI

gdy zaś zagraniczne tłocznie ogłosiły je drukiem, nie zapomniano o ich sprowadzeniu ^l.

Z późniejszych czasów mamy wskazówki znajomości u nas jeszcze innego pisma ascetycznego Petrarki: «0 pogardzie świata^ (De contemptu mundi albo Secretum, ok. r. 1342), w którem poeta przedstawia przeciwieństwa między ideałami chrześcijańskiemi a namiętnościami człowieka². Pewną wziętością w Polsce cieszyły się wreszcie, przynajmniej u schyłku średniowiecza, Psalmi poenitentiales³ i Psalmi confessionales uwieńczonego autora. Te ostatnie znalazły się także w zasobnej bibljotece mistrza Jana Sommerfelda (f 1501)⁴.

Na tle powyższych faktów, które, rzecz jasna, są tylko nikłym okruchem zagasłej rzeczywistości, staje we właściwem oświetleniu umieszczenie w modlitewniku Aleksandra psalmów pokutnych włoskiego pisarza. Był to jeden z objawów wzmagającego się w ciągu XV w. zamiłowania do jego dzieł, zwłaszcza ascetycznej treści⁵.

¹ Ink. druk. w Wenecji 1492 (H* 12811) dawna własność Martini Cracoviensis, 1. Collijn, Katalog ófv er Vaster as laroverksbiblioteks inkuna-bler, Upsala 1904, s. 28, nr. 100. O średniowiecznych rękopisach z dziełami Petrarki, pochodzenia niemieckiego, z dawnej bibljoteki warmińskiej, zob. Sprawozdanie z poszukiwań w Szwecji, Kraków 1914, 28, 57, 58, 64.

^a Inc. B. J. 1332 z r. 1473 w posiadaniu wspomnianego wyżej Stanisława Białkowskiego; Wisłocki, Incunabula, str. 70.

* Inc. B. J. 1365.

⁴    Inc. B. J. 734 zawiera nie Psalmi poenitentiales, jak podaje Wisłocki str. 439, lecz confessionales.

⁵    Z nazwiskiem Petrarki łączy się też szereg innych naszych rękopisów XV w. Ms. B. J. 416, dawna własność humanisty i lekarza Andrzeja Grzymały (f 1466), przywieziony przezeń może z Pragi, zawiera między in-nemi skrót Liviusa p. t. Abbreviacio quedam de T. Livio, quam inveni in co-dice... manibus olim Petrarce lectam et postillatam. Ms. B. J. 496 zakupiony przez Wydział artium U. J. w r. 1467, posiada na k. 1 —2 krótki odpis Petrarki De Terencii vita. Tekstu tego niema ani w Rerum memorandarum lib. IV, ani w Vitarum virorum illustrium epitome. Ms. B. J. 433 pisany w Polsce 1469—72 (może dawna własność Jana z Oświęcima) i ms. B. J. 482 powstały w Krakowie ok. 1464, zawierają Liber augustalis continens... brevem descrip-cionem omnium Augustorum, editus per laureatum poetam dnum Franciscuni Petrarcam. Autorem tego dzieła jest Benvenuto de Rambaldi. Inc. B. J. 337, (H* 10273) z bibljoteki Piotra Świętopełka z Zembrzyc, zawiera Luciani Samostatensis Dialogus, quomodo solus nudus per Acheronta transvehi po-łest, una cum recommendatione heremi Francisci Petrarche.