16 STEFAN RYGIEL
reorganisation des bibliotheques de France podkreśla to ostatnie w art. 1-szym w ten sposób: «Les bibliotheques nationales, Ies bibliotheąues universitaires et Ies bibliotheąues municipales in-diquees sur Petat annexe (Appendice I), sont rattachees direc-tement, au point de vue administratif, au Ministere de Plnstruc-tion publique et divisees en trois classes correspondant a leur degre d’importance». Zaś w artykule 2-gim mówi o organizacji centralnej: «Le service des bibliotheques est dirige, au Ministere de Plnstruction publique, par un chef de service, nomme par le Ministre et choisi dans le personnel superieur des bibliotheques». Pozatem przewiduje projekt (art. 3) czterech generalnych inspektorów bibljotek, z których to stanowisk dwa są zarezerwowane dla bibljotekarzy prowincjonalnych.
Coprawda projekt ten nie został dotychczas wprowadzony w życie. W sprawozdaniu z 20-letniej działalności (1906—1926) Association des Bibliothecaires Franęais prezes Henriot stwierdza spełnienie przez rząd w zakresie centralnej administracji bibljotek szeregu postulatów, a wśród żądanych reform domaga się nadal już tylko dwóch: »1° Une Direction des bibliotheques, equivalente a la Direction des archives; 2° Une reforme de 1’Inspection generale des archives et des bibliotheques» (Revue des Bibliothe-ques 1927, str. 104).
Inspekcja generalna, jako urząd zawiadujący zarówno archiwami jak i bibljotekami, istnieje nadal w obrębie Direction de PEnseignement superieur, zorganizowana w taki sposób, że składa się z Bureau de Padministration centrale z trzema chefs du ser-vice des bibliotheques na czele, z których każdy ma w swym resorcie inną kategorję bibljotek: nacjonalne, uniwersyteckie i municypalne t. zw. «classees», wreszcie z dwóch inspektorów generalnych archiwów i bibljotek i z dwóch (w tern jeden nieetatowy) inspektorów generalnych bibljotek.
Ogólna konstrukcja urzędu centralnego, pomimo słusznie zwalczanej kumulacji zarządu archiwami i bibljotekami, stoi więc we Francji na bezwzględnie wyższym szczeblu, aniżeli u nas. Natomiast myśmy odrazu uniknęli błędu organizacji francuskiej, nie zespalając administracji bibljotecznej z archiwalną, przez ustanowienie już w r. 1919 odrębnego Wydziału Archiwów Państwowych na prawach departamentu, pod kierunkiem Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych «przy Ministrze» i jemu bez-