2048738645

Barbara Gieroba, Adrianna Dudek

występować obydwa regulatory. Przykładem są owoce Malus sylvestris i pyłek kwiatowy Camellia sp. [2]. Jasmonian metylu jest odpowiedzialny za zapach wielu kwiatów np. jaśminu i owoców np. jabłoni. Wchodzi on w skład olejków eterycznych i z tego powodu jest produkowany na skalę przemysłową do wytwarzania perfum [7].

2.4.1.    Aktywność biologiczna kwasu jasmonowego i jego estru metylowego

Jasmoniany są zdolne do hamowania, indukcji lub stymulacji zmian w roślinach zachodzących na poziomie morfologicznym, fizjologicznym, komórkowym i molekularnym. Są one odpowiedzialne za regulację procesów życiowych roślin. Właściwości bioaktywne naturalnych i syntetycznych jasmonianów zależą od następujących cech strukturalnych:

•    występowanie grupy acetylowej w pozycji C -1;

•    obecność grupy hydroksylowej lub ketonowej w pozycji C-6;

•    boczny łańcuch pentenylowy przyłączony w pozycji C-7. Dotychczasowe obserwacje wskazują na kluczowe znaczenie jasmonianó w

w procesach wzrostu i starzenia roślin, dojrzewania owoców' i opadania liści. Zapoczątkowują one także reakcje obronne roślin w sytuacjach uszkodzenia lub stresów związanych z suszą, patogenami i nasłonecznieniem [2, 8, 9],

3. Rola jasmonianów w procesach rozwojowych roślin

3.1.    Kiełkowanie

Stwierdzono, że kwas jasmonowy jest inhibitorem kiełkowania pyłku Camellia sinensis, Impatiens balsamina i Lilium formosanum [2]. Co ciekawe, jego ester metylowy nie wykazuje zdolności hamowania kiełkowania pyłku. Zupełnie odmiennie kwas jasmonowy działa na nasiona będące w stanie głębokiego spoczynku. Stymuluje on kiełkowanie zarodków wyizolowanych z nasion klonu i platanu. Stymulujący wpływ jasmonianu na kiełkowanie jest związany ze wzrostem aktywności proteazy oraz alkalicznej (AlkL) i kwaśnej (AcL) lipazy. Zaobserwowano, że aktywność fitohormonu w nasionach w stanie spoczynku jest bardzo niska i rośnie w miarę ustępowania spoczynku [2, 10],

Zaobserwowano także zależność między rodzajem materiału zapasowego w nasionach, a aktywnością kwasu jasmonowego. W nasionach bogatych w skrobię hamuje on kiełkowanie, podczas gdy w nasionach oleistych nie wykazano takiego działania. Natomiast jasmonian metylu hamuje kiełkowanie również w nasionach, w których materiałem zapasowym są zw iązki tłuszczowe (oleiste) [2],

12