Ćwiczenie 2
1. WIADOMOŚCI OGÓLNE Owoce
Owoce należą do artykułów wysoko cenionych przez dietetyków i żywieniowców. Są one bowiem źródłem wielu witamin i związków mineralnych oraz błonnika, jednak większość z nich może być spożywana w stanie świeżym tylko przez krótki okres w roku, stąd też potrzeba ich utrwalania i przetwarzania.
Na ogół owoce zawierają 80-90% wody i niewielką ilość tłuszczów 0,1-0,3%, z wyjątkiem orzechów. Zawartość węglowodanów waha się w granicach od 3 do 18%, zawartość błonnika, istotna z żywieniowego punktu widzenia, zawiera się w granicach od 0,3 do 5,6%. Owoce odznaczają się atrakcyjnymi cechami sensorycznymi.
Większość owoców jest bogatym źródłem witaminy C, a także prowitaminy A, natomiast zawierają małe ilości witamin grupy B oraz brak jest w nich witaminy D.
Ogólnie można stwierdzić, że o wartości odżywczej owoców i warzyw decydują zawarte w nich witaminy i związki mineralne.
Skład chemiczny świeżych owoców i warzyw zależy m.in. od odmiany, stopnia dojrzałości, warunków w czasie wegetacji itp.
Owoce dzieli się według budowy na:
■ pestkowe - wiśnie, czereśnie, śliwki, mango, morele itp.
■ ziarnkowe-jabłka, gruszki, pigwy itp.
■ jagodowe - porzeczki, agrest, winogrona, truskawki, maliny, poziomki, a wśród nich wyróżnia się:
-jagody właściwe (porzeczki, winogrona, borówki),
- pestkowce zbiorowe (maliny, jeżyny),
- miękkie owoce rzekome (poziomki, truskawki);
■ łupinowe - orzechy
■ południowe - cytryny, pomarańcze, banany, ananasy itp.
Ze względu na właściwości spożywcze owoce dzieli się na soczyste i suche. Do owoców soczystych należą: owoce jagodowe, owoce pestkowe, owoce ziarnkowe. Do owoców suchych należą orzechy: kokosowe, włoskie, laskowe, brazylijskie, migdały itp.
Owoce w zależności od ich stanu jakościowego dzieli się na wybory, tj. na odpowiednie klasy jakości. Wyróżnia się wybory: ekstra, I i II. Przy podziale owoców świeżych na klasy jakości uwzględniono następujące cechy:
• jednolitość odmiany i wyrównanie poszczególnych owoców pod względem wielkości,
• prawidłowy kształt i zabarwienie,
• gładka powierzchnia, wolna od uszkodzeń mechanicznych i spowodowanych przez choroby i szkodniki,
13