242074306

I

- 92

pierwszych trzech klasach uczono po polsku, w następnych po niemiecku.. Nawet ten typ szkoły okazał, sie gernanizatorem niewystarczający, bo w roku 1910 otworzono w Lutyni Nienrier Kie j

niemiecką szkolę Schulvereinuo Slązakowszezyzna zaczęło wydawać

/ /

oó --oku 1909 pismidlo "Ślęzak¹' „ zas po rozgraniczeniu Śląska Ciereńskiego w roki 1920 na gu-ćuuc polską i czeską pismidl-o "Nasz Slaz-ak'%5 redagowane przez byłego skarbnika Schulvereinu Smyczka w duchu antypolskim. Przeciwko zgubnej robocie sląza-kowcow lud polski szukał obrony w zakładaniu polskich szkół! Macierzy Szkolnej., w organizowaniu polskich zwtpzkow oswiatow—n i politycznych,.. Nauczycielstwo zas w założeniu Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego, które w roku 19 4 liczyło juz 47ó czlo» kow zwyczajnych i 16 nadzwyczajnych. Towarzystwo Pedagogiczne zapisało na swym koncie wiele sukcesów w walce z utrakwizacją szkol połskiefi!⁷

Puch ślazakowski znalazł swego woc'za_; zdrajcę Jozefa Koz-donia, nauczyciela z powołania, późniejszego burmistrza miasta Czeskiego Cieszyna w czasach burzuazyjnej Republiki Czechosłowackiej i okupacji, hitlerowskieSłętekowszczyzna byłe stadium przejściowym do jawrej germanizacji ludności sluskiej. Owa tzw. "sl^skjsc" spowocowala, iz obal^cuceni Ślązacy tysiącami ginęli w szeregach hitlerowskiego Wermachtu, zas ci Ślązacy, którzy wytrwali przy polskości, masami konał.i w obozach koncentracyjnych, na szubienicach w Mostach, Pietwaldzie, Cieszynie, Naw-siu, Loranej,lub od kol plutonów egzekucyjnych w Zywocicach, Karwinie i wielu innych miejscowościach Śląska Cieszyńskiego.

Okupacja ‘hitlerowska zlikwidowała zupełnie szkolnictwo polskie Śląsko Cłomżyńskiego* Za publiczne używanie gwary cieszyńskiej bito w twarz, lecz pod koniec wojny, kiedy juz wodo lala sie Niemce:- io butów, wic\ ;e hitlerowskie wydały odezcę nawołującą, do w s etapowania w formacje Volkssturm w języki nie-

mieckinr i >'po naszemu":"...

wydol /olkssturm te to odezwę do ludu śląskiego o pisze ją tez dlatego po noszymu /auch in der hierzulande heitrischen mundart/, aby każdy, ktorego to obchodzi wszystko dobrze cozunio^^

Po rozgraniczeniu Slp ora Cieszyńskiego przez Rad£ Araba sa>-dorow w SPAA na ezęsc polska i czeską w dniu 28 VII 1920 zlikwidowano wiele szkol polskich, zwłaszcza w okręgu bogurainskim. DzlpIo się to na mocy reskryptu starosty powiatowego we Frysz-tacie dra Haeringa., DoP-iero strajk aśieci polskich zmuszonych

do uczęszczania do szkól czeskich spowodował., ze dopiero potem władze pozwalały na otwarcie szkol Macierzy Szkolnej. Jakże