244277269

2.3.1    Życie, Zdrowie i Nietykalność cielesna

Mimo tego, że jako przedmiot ochrony art. 23k.c. wymienia wyraźnie tylko zdrowie to nie ulega wątpliwości, że na równi z nim traktować należy również życie i nietykalność fizyczną (cielesną) człowieka. Najprostszym przykładem naruszenia nietykalności cielesnej będzie uderzenie". Orzecznictwo SN podkreśla, że takie działanie nie tylko godzi w nietykalność cielesną człowieka, ale także w jego godność²³. Życie jest najwyższą, zarówno w sferze indywidualnej, jak i społecznej, wartością chronioną na gruncie prawa cywilnego, a jego ochrona przejawia się w postaci możności dochodzenia swych praw od osoby, która dopuści się naruszenia naszego dobra osobistego, jak również do możności roszczenia najbliższych członków rodziny zmarłego (art. 446 k.c). Integralność cielesną człowieka chronią również art. 444, 445 k.c. Przepisy te nabierają szczególnej doniosłości w dziedzinie lecznictwa, gdyż w przypadku interwencji medycznej istnieje prawdopodobieństwo uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia.

Sąd Najwyższy wyraził stanowisko, w myśl którego funkcjonowanie w praktyce lekarskiej zasady wzajemnego zaufania lekarza i pacjenta nie może prowadzić zbyt daleko. Dlatego do chorego musi należeć podjęcie świadomej decyzji, poza szczególnymi wypadkami, co do stosowania zwłaszcza niekonwencjonalnych zabiegów i metod leczenia²⁴.

2.3.2    Wolność

Pojęcie wolności można interpretować jako „wolność od czegoś”, a wiec wolność nie tylko od przemocy fizycznej, ale także od obawy i strachu, od użycia przemocy lub zrealizowania groźby przez inną osobę²⁵. Wolność należy interpretować również w szerszym pojęciu, polegającym na wywieraniu presji psychicznej na działanie człowieka. Oznacza to, że ochroną objęte byłoby np.: agresywne zachowanie się np.:„paparazzi”²⁶. Najkrócej mówiąc wolność to wolność od wszelkich niedozwolonych nacisków, krępujących swobodne dysponowanie wartościami osobistymi²⁷.

2.3.3    Cześć

Cześć jest jedną z najważniejszych wartości, właściwej każdemu człowiekowi, której ochrona pełni kluczową rolę w tematyce ochrony dóbr osobistych.

Ochronę czci gwarantuje przede wszystkim art. 47 Konstytucji RP, lecz szczególna rola ochrony przypada prawu cywilnemu. Przez cześć człowieka zwykło się rozumieć dwa jej aspekty.

Cześć zewnętrzną w znaczeniu dobrej sławy, dobrego imienia, której naruszenie polega na pomawianiu innej osoby o takie właściwości lub postępowania, które mogą ją poniżyć w opinii publicznej albo narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska lub rodzaju działalności.

²²    Z. Radwański: op. cit. s. 157

²³    orz. SN z 30 grudnia 1971, III CZP 87/71, OSNC 1972/6/104

²⁴    orz. SN z dnia 14 czerwca I983r. IV CR 150/83

²⁵    A. Szpunar: op. cit. s.126

²⁶    Z. Radwański: Ibidem

²⁷    E. Dobrodziej: op. cit. s.6