24 Stanisław Mazur
4) wielokryterialne podejmowanie decyzji z naciskiem na: a) określanie celów społecznych; b) ustanawianie alternatywnych sposobów ich osiągania; c) relacje między celami i alternatywami do wyboru: najlepsza alternatywa, kombinacja i alokacja50.
Przywołaną powyżej systematykę należy uzupełnić metodami komparatystycznymi. Służą one poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie o podobieństwa i odmienności sposobów uprawiania polityk publicznych (w różnych państwach, systemach, organizacjach) i ich efekty.
W uproszczeniu można powiedzieć, że w przypadku badań nad politykami publicznymi posiłkują się one nieomal wszystkimi technikami stosowanymi przez dyscypliny, z dorobku których te analizy czerpią. Ponadto, wykorzystywane są techniki z nauk między-dyscyplinowych: badania ilościowe, jakościowe i mieszane; analiza kosztów i korzyści, studia przypadków, badania opinii publicznej, ewaluacja, analiza statystyczna i ekono-metryczna; eksperymenty, analizy systemowe, benchmarking, typologizowanie. Coraz częściej sięga się także do technik używanych w kognitywistyce.
Nauki o polityce publicznej rozwijają się dynamicznie — zarówno w warstwie teoretycznej, jak i metodologicznej. Wciąż jednak ich fundamenty konceptualne, a także podstawy metodologiczne pozostają projektem niedokończonym, a ich status odpowiada formule studiów interdyscyplinarnych.
W sferze teoretycznej konieczne jest dookreślenie pola badawczego studiów nad politykami publicznymi, jak również weryfikacja kryteriów wyodrębniania jej nurtów. Równie istotne jest wyznaczenie granic autonomii tych studiów względem innych dziedzin, w szczególności politologii, zarządzania publicznego i ekonomii. Ponadto, ważne jest sformułowanie reguł przenoszenia dorobku teoretycznego tych ostatnich na grunt studiów nad politykami publicznymi.
Pluralizm teoretyczny jawi się jako zagadnienie o znaczeniu podstawowym dla rozwoju nauk o polityce publicznej jako transdyscypliny (ten kierunek rozwoju studiów nad politykami publicznymi wydaje się być prawdopodobny). Dostrzegając wagę pluralizmu teoretycznego dla tego rozwoju, nie sposób nie dostrzec jednak związanych z tym potencjalnych zagrożeń. W skrajnym przypadku mogą one prowadzić do radykalnej eklektyczności teoretycznej badań nad politykami publicznymi, skutkującej niemożnością ustanowienia ich spójnych ram konceptualnych.
Na rozważenie i ewentualne redefiniowanie zasługuje silnie zakorzeniona w badaniach nad politykami publicznymi separacja na ich nurty teoretyczny i praktyczny. Wy-
50 S. Nagel, Handbook of Public Policy Evaluation, Thousand Oaks 2001, s. 151.
Wrocławskie Studia Politologiczne 18. 2015 © for this edition by CNS