wany tragicznę sytuacja materialnę wsi polskiej, zapoczątkował 3. Kowal-
19
, a następnie szerzej rozwinęł 3. Borkowski
Wielce pomocnymi dla autora okazały się opracowania syntetyczna 3.R. Szaflika, 3. Borkowskiego, A. Więzikowej, A. Czubińskiego, S. Lato, 3.Kowalskiego, W. Matuszewskiej, które wprowadziły go w podstawowe uwarunkowania procesów politycznych w II Rzeczypospolitej oraz określiły miejsce
i rolę Stronnictwa Ludowego, jego władz naczelnych, a także stosunek po-
20
8zczególnych przywódców do rozgrywaJęcych 6ię wydarzeń
Podstawowym jednak materiałem do przygotowania niniejszej rozprawy były zasoby archiwalne i źródła prasowe. Szczególnie te ostatnie, wobec braku dokumentacji terenowych organizacji, a także i centralnych, stanowić musiały podstawę dla odtworzenia zarówno atmosfery politycznej wsi. Jak również zasięgu oddziaływania poszczególnych stronnictw.W całości wykorzystane zostały takie czasopisma, jak: "Przyjaciel Ludu", "Wieniec i Pszczółka", "Piast", "Zielony Sztandar", "Wyzwolenie", "Chłopska Przyszłość" oraz regionalne periodyki innych ugrupowań politycznych.Organy prasowe innych stronnictw wykorzystałem w wyborze, pod kętem ich zainteresowania wydarzeniami lokalnymi.
Ze zbiorów archiwalnych szczególnie pomocne były zasoby Archiwum Zakładu Historii Ruchu Ludowego przy Naczelnym Komitecie Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego w Warszawie i Centralnego Archiwum PZPR przy Komitecie Centralnym Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w Warszawie. O ile w pierwszym przypadku przeważały źródła wspomnieniowe i relacyjne, to w drogim - materiały dokumentacyjne dotyczęce działalności Komunistycznej Partii Polski na terenie wsi małopolskiej oraz mikrofilmy z zasobów Archiwum Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, w sposób zasadniczy uzupełniajęce akta Urzędu Wojewódzkiego Krakowskiego^ zdekompletowane w Archiwum Państwowym Miasta Krakowa i Województwa Krakowskiego w Krakowie oraz Komendy Wojewódzkiej Policji Państwowej w Krakowie. Taki profil i charakter źródeł wymagał jednak ostrożności w wykorzystywaniu ich oraz częstej konfrontacji z innymi. Bardzo pomocnymi okazały 9ię w tym względzie zbiory prywatne o-raz relacje żyjęcych działaczy z obu powiatów. Szczególnie zaś zbiory Franciszka Stachnika w Woli Żyrakowskiej, w których obok wycinków prasowych do-
13
3. Kowalski, Trudne lata. Problemy rozwoju polskiego ruchu robotniczego 1922-1935, Warszawa 1966.
3. Borkowski, Poastawa polityczna chłopów polskich w latach 1930-1935. Warszawa 1970; Chłopi polscy w II Rzeczypospolitej. Z dziejów chłopów polskich. Warszawa 1968.
20
Cz. W y c e c h. Polityczna myśl ludowa w świetle programów stronnictw chłopskich. "RDzRL" 1959, nr 1; Uwagi nad problematykę badań dziejów ruchu ludowego. Tamże, 1965, nr 7; 3. kukułka, Z
rozważań nad pojęciem ruchu ludowego, Tamże, 1960, nr 2; M. Drozdowski, Społeczeństwo, państwo, politycy II Rzeczypospolitej. Szkice i polemiki, Kraków 1972.
S