2711905980

ne przez przywódców PSL opinie o dężeniu do rzędów dyktatorskich były bezsprzecznie jednym z istotnych czynników wprowadzajęcych atmosfery aktywności politycznej na wieś na przełomie 1928 i 1929 roku.

Trudniejsze natomiast zadanie z mleslęca na miesięc miało na tych terenach Stronnictwo Chłopskie, odejście od niego bezpośrednio przed wyborami Dana Stapińskiego pocięgnęło za sobę poważne zachwianie się jednolitości w lewicowym nurcie ruchu ludowego. Część byłych jego działaczy, która nie poszła za Stapińskim, coraz wyraźniej oscylujęcym w kierunku sanacji, zaczęła zbliżać się do piastowców, natomiast grupa radykalniejszych działaczy do utworzonej w styczniu 1928 r., w miejsce rozwięzanej w 1927 Niezależnej Partii Chłopskiej, Zjednoczenia Lewicy Chłopskiej “Samopomoc". Organizacja ta utrzymywała ścisłe kontakty z ruchem komunistycznym. Dynamika rozwoju tej organizacji, szczególnie w powiecie pilzneńskim musiała być bardzo duża, skoro już w maju 1929 r. istnieć w nim miało 36 kół “Samopomocy" • Czołowymi działaczami ZLCh “Samopomoc" byli na tych terenach Dózef Berek, Błażej Ziobro, Franciszek Do9ikiewicz i Ignacy Stanek⁷.

Na uwagę zasługuje również dalsza aktywna praca w środowisku wiejskim Polskiej Partii Socjalistycznej, która w cięgu miesięca września zorganizowała szereg zebrań m. in. w Woli Wielkiej, Dębicy, Róży, Pilźnie, Brzezinach. Aktywnie działał tu poseł Adam Ciołkosz oraz sekretarz Rady Woje-

0

wódzkiej PPS w Krakowie Stanisław Bocian . Działalność socjalistów napotykała jednak na szczególne trudności, zwalczało ję lokalne duchowieństwo, jak np. ks. Dan Puskarz, który po wyborach szykanował chłopów głosujęcych na listy socjalistyczne. Odmówił z tego powodu przyznania Stanisławowi Krzychowi ze Straszęcina pożyczki z Kasy Stefczyka oraz zapowiadał z ambo~ ny, że przy spowiedzi każdy będzie musiał wyznać na kogo głosował, gdyż w przeciwnym wypadku spowiedź będzie nieważna. Podobne zarzuty pod adresem

Q

ks. PuBkarza wysuwali także mieszkańcy Grabin . Także działacze PSL Piast starali się przeciwdziałać rosnęcym wpływom PPS wśród chłopów. Na wiecu Ciołkosza w Róży 2 września 1928 r. w którym uczestniczyło ok. 130 osób z krytykę PPS występili Duliusz Czerwiec i Wojciech Mikrut, zarzucajęc im, że toruję na wieś drogę komunizmowi, a W. Mikrut miał oświadczyć, iż "ze-

⁶    CAPZPR, KPP, 158/XII-4/ t. 4. Sprawozdanie Komitetu Okręgowego Kraków z maja 1929, k. 2.

⁷    Sprawozdanie z likwidacji Zjednoczenia Lewicy Chłopskiej “Samopomoc" Warszawa 3 lipca 1931. Zjednoczenie Lewicy Chłopskiej “Samopomoc"

1928-1931. Opr. B. Dymek, L. H a 9 s, Warszawa 1964, s. 273; D.

R. Szaflik, Z dziejów Zjednoczenia Lewicy Chłopskiej “Samopomoc"

1928-1931, Warszawa 1968, s. 200.

⁸    WAPKr., UWKr. 53, Sprawozdania informacyjne starosty pilznońskiego za miesięc wrzesień 1928 r.

⁸ W ostatnich wyborach na listy PPS padło w Straszęclnie 51 głosów, Woli Wielkiej 70, Grabinach 82, Głowaczowej 124, “Prawo Ludu" 1928, nr 11 z 1 IV; nr 18 z 20 V.

13