2711905988

czy, spoczywała w wytężonej działalności samego W. Witosa, który "w bieżącym roku /1929/ zebraniami przeorał cały powiat^- ropczycki . Tymczasem sytuacja polityczna i ekonomiczna w kraju zaostrzała się i komplikowała coraz wyraźniej. Systematycznemu pogarszaniu ulegały stosunki między rzędem a opozycję na terenie Sejmu. Szczególnie żywo i oczywiście negatywnie zareagowała PSL Piast na 6prawy zmiany konstytucji, mocno w tyra względzie inspirowane przez doły członkowskie . Innym czynnikiem wzmagającym opozycję, a równocześnie zbliżającym w pev.nyra sensie do siebie, wszystkie stronnictwa opozycyjne, był stosunek Piłsudskiego do Sejmu i prowadzona wobec niego, względnie ludzi mu oddanych polityka "korzystania z usług" parlamentu, tylko w wypadkach koniecznych, a także systematyczne prawie zamykanie sesji po przeprowadzeniu planowanych zamierzeń bez względu na stanowisko i opinię samego Sejmu. Szczególne wzburzenie wywoływały znane wystąpienia Marszałka w których w sposób obelżywy wypowiadał się o Sejmie, posłach, demokracji i jej instytucjach • Na płaszczyźnie wszystkich tych wydarzeń, łącznie z pogarszającą 9ię sytuacją ekonomiczną wymagającą podjęcia radykalnych kroków w tyra zakresie doszło do utworzenia 14 września 1929 r. bloku Centrolewu, w skład którego weszły PSL Piast, Chrześcijańska Demokracja, Narodowa Partia Robotnicza, PSL Wyzwolenie, Stronnictwo Chłopskie

Utworzenie Centrolewu stwarzało dogodniejsze warunki do szerokiego współdziałania opozycji na terenie Sejmu, a ponadto wyraźnie przyspieszało proces konsolidacji stronnictw ludowych eliminując szeroko zakrojone dotychczas sprawy wzajemnej rywalizacji głównie w terenie. Wprawdzie w początkowym okresie zaobserwować można było poważne rozbieżności między partnerami # jednak konsekwentna polityka sanacji przyspieszała proces ich konsolidacji.

Wydarzenie powyższe spotkało eię w zasadzie z przychylnym przyjęciem na terenie wiejskim, a coraz ostrzejsze i bezwzględne ataki Piłsudskiego na sejm i partie opozycyjne napotykały na zdecydowaną krytykę działaczy chłopskich. Dawano temu wyraz podczas odbywanych zjazdów powiatowych, ar-

¹⁴    -Piast" 1929. nr 32 z 11 VIII.

¹⁵ Por. 0. R. Szaflik, Polskie Stronnictwo..., s. 220-223.

¹⁸ Por. A. Próchnik, Pierwsze piętnastolecie Polski niepodległej 1918-1933. Żary8 dziejów politycznych. Warszawa 1957, 8.299-300; B. Singer, Ód Witosa do Sławka, Paryż 1962.

¹⁷    S. P. S t ę b o r o w 8 k i. Geneza Centrolewu, Warszawa 1963, s. 336; A. Więzikowa, Stronnictwo Chłopskie 1926-1931. Warszawa 1963, 8. 190-191; A. Czubiński, Centrolew. Kształtowanie się i rozwój antysanacyjnej demokratycznej opozycji w Polsce w latach 1926-1930. Poznań 1965, s. 141-142.

¹⁸    S. P. S t ę b o r o w 8 k i, op. cit., s. 340-345; S. L a t o. Udział stronnictw ludowych w powstaniu i akcji Centrolewu. /RDzRL/ 1964, nr 6. s. 172-173.

16