> Grupy nieformalne - powstają na bazie kontaktów nieformalnych. Grupy te wpływają w różny sposób na sprawność działania organizacji. Powstają na bazie więzi:
- wzajemnej atrakcyjności (przyjazne organizacji)
- wspólnoty interesu (ujawniają się gdy w organizacji notuje się spadek efektywności jej działania).
Ludzie łączą się z sobą z różnych przyczyn. Do najczęściej wymienianych zalicza się: bezpieczeństwo, przynależność, pozycja, poczucie własnej wartości, władza, możliwość osiągnięcia celu. Wśród grup połączonych więzią wspólnoty interesu wyróżnić można:
- konserwatywne
- strategiczne
- wybuchowe
- apatyczne
- koalicyjne
Rozważania o różnych zarówno osobowościach ludzkich jak i grupach formalnych oraz nieformalnych uzmysławia nam, że w organizacji musi istnieć czynnik który scala tę różnorodność w jedną całość. Tym zjawiskiem jest kultura organizacyjna, która często określana jest „klejem” organizacyjnym. Kulturę organizacyjną bada się i opisuje w dwóch ujęciach:
• statycznym, w którym opisuje się różne kultury przytaczając charakterystyczne dla nich cechy. Wyróżnia się szereg kultur organizacyjnych, próbując je ocenić z punktu widzenia ich znaczenia dla sprawności działania. W ujęciu tym bada się również występowanie subkultur,
• dynamicznym, który dotyczy zmian zachodzących w różnych elementach kultury organizacyjnej.
Kultura organizacyjna - zbiór dominujących wartości i norm postępowania charakterystycznych dla danej organizacji, podbudowany założeniami, co do natury rzeczywistości i przejawiający się w artefaktach.
Powyższa definicja opiera się o kliniczny model kultury organizacyjnej Edgara Scheina. W modelu tym kultura jest całością, na którą składają się wyodrębnione ze względu na ich trwałość i widoczność 3 poziomy.
o artefakty - widoczne i uświadomione sztuczne twory danej kultury. Artefakty dzielimy na: fizyczne behawioralne i językowe
- Artefakty fizyczne to między innymi sztuka(sztuka użytkowa) logo, budynki i ich wystrój, odzież/wygląd, przedmioty materialne, układ przestrzenny, technologia.
- Artefakty językowe to anegdoty i dowcipy, żargon, przezwiska, wyjaśnienia, mity, legendy i historia, bohaterowie, metafory,
- Artefakty behawioralne to ceremoniały/rytuały, wzorce komunikacji, tradycja obyczaje, nagrody/kary.
Członkowie organizacji nie zawsze uświadamiają sobie przejawy zewnętrzne swojej kultury organizacyjnej pomimo że są one widoczne dla obserwatorów zewnętrznych.
o Normy i wartości - częściowo widoczne i uświadomione. Określają one co jest ważne dla organizacji, na czym jej zależy. Wartości to społecznie uznane zasady. To w oparciu o nie określa się co jest dobre a co złe. Uważane są za standardy służące ocenie moralnej. Normy natomiast to niepisane reguły które określają rodzaje zachowań, których