270 RECENZJE
czalne poprzez efekty izotopowe i metody oparte na rezonansie magnetycznym i krystalografii. W szczególności szeroko, bo aż w 4-ch rozdziałach (na 140 stronach) opisano efekty izotopowe, a mianowicie: zmiany parametrów reakcji enzymatycznych związanych z podstawieniem wodoru deuterem lub trytem w układach gdzie następuje przerwanie wiązania walencyjnego z wodorem (efekty pierwszego rzędu) oraz układach, w których reakcja nie dotyczy atomów wodoru (efekty drugiego rzędu); efekty związane z zamianą wody na wodę ciężką oraz efekty związane z wprowadzaniem do substratów izotopów ciężkich atomów.
Trzecia część książki zawiera opisy typowych reakcji enzymatycznych z punktu widzenia stanów przejściowych. Zostały one dobrane w taki sposób, by ilustrować zastosowanie metod opisanych w części drugiej. Omówiono reakcje metylacji i acy-lacji, hydrolizy acetali, ketali glikozydów i glikozamin, dekarboksylacji ketokwasów i fosforylacji. W ostatnim rozdziale części trzeciej napisanym przez R. D. Gandoura przedstawiono na podstawie danych zaczerpniętych z czystej fizycznej chemii organicznej, dyskusję mechanizmów reakcji enzymatycznych.
Ostatnia część książki składa się z dwóch rozdziałów — pierwszy napisany przez R. Wolfendena dotyczy problemu natuarlnych inhibitorów w świetle (oczywiście) teorii stanu przejściowego; drugi napisany przez J. K. Cowarda dotyczy działania i projektowania leków.
Redaktorzy, R. D. Gondour i R. L. Schowen pragnęli tą, przygotowaną od strony redakcyjnej bardzo logicznie i starannie, książką namówić czytelników-biochemi-ków do rozpoczęcia pracy metodami fizyko-chemii, a fizyko-chemików do zajęcia się biochemią. Redaktorzy książki są orędownikami „biochemii mechanistycznej” a ponieważ autor recenzji jest również jej gorącym zwolennikiem, dlatego też poleca tę książkę wszystkim zainteresowanym biofizyką molekularną oraz zagadnieniami mechnizmów reakcji chemicznych.
A. Rabczenko
Enzymes of Lipid Metabolism Red. S. Gatt, L. Freysz, P. Mandel
tom 101 z serii Advances in Experimental Medicine and Biology, Plenum Press, 1978, New York, London, stron XIV 4- 791, cena 71,40 $
Książka zawiera materiały sympozjum zorganizowanego przez jej redaktorów t wiosną 1977 roku w Alzacji. Jak piszą we wstępie redaktorzy, celem tego spotkania było przedyskutowanie w szerokim gronie naukowców zajmujących się różnymi aspektami metabolizmu lipidów zagadnienia interakcji enzymów z substratami lipidowymi. Mniej uwagi poświęcono natomiast „klasycznym” problemom enzymologii jak izolacja i badanie struktury enzymów.
Materiał zebrany w książce (na którą składają się obok wykładów również i doniesienia sympozjalne) podzielony został według klas enzymów i reakcji, które one katalizują. Stosunkowo najbardziej heterogenna jest część pierwsza, w której zamieszczono doniesienia dotyczące enzymów związanych z metabolizmem kwasów tłuszczowych i lipidów neutralnych. Cztery z przedstawionych prac w obrębie tej części dotyczą mechanizmu działania lipazy i co-lipazy trzustkowej. Pozostałe dotyczą różnych enzymów i zagadnień jak m. innymi mitochondrialnego i mikroso-malnego układów wydłużania łańcucha kwasów tłuszczowych w rozwoju mózgu,