naczyniowych (ryc. 1). Intensywność odpowiedzi immunologicznej nie zależała od ciężkości rzutu choroby ani rozległości zmian anatomo-patologicznych (tab. III i ryc. 2).
Ryc. i.
Tabela III
Liczba przypadków w poszczególnych grupach w zależności od stanu klinicznego i intensywności odczynu Number of cases in particular groups with regard to clinical state and intensity of reaction
Stan |
Intensywność odczynu | ||
kliniczny |
1 + |
24- |
34- |
Liczba przypadków/tyo badanych danej grupy | |||
Remisja |
4723,5 |
6/35,2 |
7/58,7 |
Średni rzut |
1/14,5 |
2/28,6 |
4/56,9 |
Ciężki rzut |
2/16,6 |
4/33,3 |
6/50,1 |
Ryc. 2.
OMÓWIENIE
Zwraca uwagę większa liczba odczynów silnie dodatnich (3 + ) w grupie chorych przy
przewadze odczynów 1 -f w grupie kontrolnej (tab. I). Warto też zauważyć, że w grupie kontrolnej w około 13% przypadków uczulenie nie powiodło się, podczas gdy było ono wyraźne u 100% chorych na WZGJ. Nie spostrzegliśmy zależności między fazą kliniczną schorzenia a intensywnością odpowiedzi immunologicznej. Procent odczynów 1+, 2 4-, 34- w podgrupach reprezentujących różne stadia choroby był zbliżony. Nie stwierdziliśmy też zależności odczynu od rozległości zmian anatcmopatologicznych (ryc. 2), wieku, płci, dawki sulfosalazyny.
Rola zjawisk immunologicznych we WZJG jest szczególnie w ostatnich latach, przedmiotem intensywnych badań. Upadła ostatnia koncepcja patologicznej roli alergii pokarmowej w tym schorzeniu, a wiele wątpliwości budzi znaczenie mechanizmów alergicznych typu wczesnego związanych z obecnością w surowicy części chorych przeciwciał humoralnych przeciw antygenowi jelitowemu (10, 11, 12).
Badania nadwrażliwości typu późnego doprowadziły do stwierdzeń, które pozwalają przypuszczać, że ten typ alergii ma istotne znaczenie patogenetyczne. Wykazano m. in., że limfocyty chorych na WZJG są cytotoksyczne dla komórek nabłonka okrężmicy (8, 11) oraz
wstrzyknięte śródskórnie lub dośluzówkowo powodują reakcje typu późnego (10).
W pewnych zespołach chorobowych możliwość indukowania alergii typu późnego może ulegać osłabieniu, obserwujemy to np. w niektórych schorzeniach nowotworowych (1, 4). Również w chorobie Leśniowskiego-Crohna możliwość odpowiedzi typu późnego jest upośledzona, a reakcja uczulenia na 2,4-DNCB występuje zaledwie u około 50% chorych (3).
Próbowaliśmy ocenić możliwość indukowania alergii kontaktowej u chorych na WZJG i intensywność wywoływanych odczynów. Przy porównaniu grupy badanej z kontrolną z uwzględnieniem podziału na podgrupy wg intensywności odczynu (tab. I) nie stwierdzono różnic znamiennych statystycznie (co może zależeć od stosunkowo niewielkiej liczby badanych). Jednak stosując test chi kwadrat dla oceny znamienności statystycznej różnic, przy globalnym porównaniu obu grup, stwierdzono (przy wartości chi = 9,1) różnicę statystycznie znamienną (p<0,05), (tab. II) przemawiającą za tym, że zarówno możliwość uczulenia jak i intensywność reakcji jest w grupie badanej większa niż w grupie kontrolnej.
Badania alergii kontaktowej z zastosowaniem 2,4-DNCB u chorych na WZJG nie były dotychczas prowadzone przez innych autorów co utrudnia jednoznaczną interpretację wniosków.
Dość pewnym wnioskiem płynącym z przeprowadzonych badań jest ten, że w odróżnieniu od pacjentów cierpiących na chorobę Leśniow-skiego-Crohna, chorzy na wrzodziejące zapalenie jelita grubego nie wykazują defektu w zakresie nadwrażliwości typu późnego, co dodatkowo różnicuje te dwa zespoły chorobowe uważane przez niektórych autorów (6) za różny wyraz tego samego schorzenia.
595
PRZEGLĄD LEKARSKI 1975 32 Nr 7