u jednego z nich była zgorzelinowo zmieniona i przedziurawiona. W jamie otrzewnej stwierdzono płynne masy kałowe, sieci nie odnaleziono. U drugiego szczura, który padł w czwartym dniu po zabiegu stwierdzono mocne przyleganie sieci do krezki i ściany jelita, które w odcinku dogłowowym było znacznie rozdęte i wypełnione płynną treścią. Po rozcięciu jelita stwierdzono całkowite zaciśnięcie jego światła przez obrzękłą sieć.
26 szczurów, które przeżyły, poświęcono w 14 dniu po zabiegu. Stwierdzono pogrubiałą i mocno przylegającą sieć do ściany jelita i jego krezki, prawidłowe robaczkowe ruchy jelita oraz uformowane masy kałowe w grubym jelicie.
U wszystkich zwierząt wykonano przyżyciowo arteriografię tętnicy krezkowej. W czasie wprowadzania zgłębnika do aorty, zginęło 5 szczurów wskutek masywnego krwotoku. U pozostałych 21 szczurów uzyskano arteriogramy rozgałęzienia tętnicy krezkowej górnej, które wykazywały obecność licznych cieni drobnych naczyń w odcinku operacyjnie pozbawionym ukrwienia przed 14 dniami.
Ryc. 3.
Ryc. 1.
Rycina 1 przedstawia arteriogram naczyń krezkowych zdrowego szczura szczepu ,,Vistar”. Brak arkad pomiędzy poszczególnymi odgałęzieniami głównych pni naczyniowych. Stosunkowo bardzo cienkie naczynia krezkowe brzeżne biegną wzdłuż przyczepu krezki do jelita oddając wnikające do jego ściany naczynia proste. Naczynia krezkowe brzeżne łączą się z odgałęzieniami głównych pni krezkowych.
Rycina 2 przedstawia arteriogram naczyń krezkowych szczura w 14 dniu po zabiegu przeszczepienia sieci.
W odcinku pozbawionym ukrwienia przed 14 dniami, stwierdza się obecność licznych cieni drobnych naczyń.
Histologiczne badania wycinków pobranych ze ściany jelita wraz z siecią w 14 dniu po zabiegu, przedstawiają prawidłowy obraz jego ściany oraz dużą liczbę krwionośnych naczyń sieci. Sieć wykazuje nieznaczny zapalny odczyn.
Rycina 3 przedstawia poprzeczny przekrój ściany jelita wraz z przyrośniętą siecią w 14 dniu po zabiegu.
OMÓWIENIE WYNIKÓW
Całkowite wyłączenie krążenia w jelitowej pętli długości 8—10 cm u szczura poprzez podwiązanie odgałęzień tętnicy krezkowej górnej i brzeżnej prowadzi do powstania nieodwracalnych, przeważnie zgorzelinowych zmian w ścianie jelita. W opisanym powyżej doświadczeniu jedynie 10% zwierząt kontrolnej grupy przeżyło niedokrwienie tego stopnia.
Podwiązanie odgałęzień tętnicy krezkowej brzeżnej wyłącza jedyną możliwą w zwykłych warunkach drogę rozwoju krążenia obocznego.
U zwierząt badanej grupy wolny przeszczep sieci miał zabezpieczyć pętlę jelitową przed następstwami ostrego niedokrwienia i wytworzyć omijające przeszkodę oboczne krążenie doprowadzające krew do operacyjnie niedokrwionej pętli jelita cienkiego.
U 84,4% szczurów badanej grupy wolny przeszczep sieci utworzył zastępcze krążenie i w dostatecznym stopniu zabezpieczył czynność jelita w ciągu 14 dni no operacyjnym wyłączeniu
613
PRZEGLĄD LEKARSKI 1975 32 Nr 7