Mierzenie poziomu działalności
Mierzenie poziomu działalności
gospodarczej
gospodarczej
" Obieg okrę\
ny działalności makroekonomicznej
" Obieg okrę\
ny działalności makroekonomicznej
Zakupy konsumpcyjne
Zakupy konsumpcyjne
a)
a)
Końcowe dobra i usługi
Końcowe dobra i usługi
(chleb, samochody itd.)
(chleb, samochody itd.)
(chleb, samochody itd.)
(chleb, samochody itd.)
Gospodarstwo
Gospodarstwo
Przedsiębiorstwo
Przedsiębiorstwo
domowe
domowe
b)
b)
Usługi czynników
Usługi czynników
produkcji
produkcji
(pracy, ziemi itd.)
(pracy, ziemi itd.)
Płace, czynsze,
Płace, czynsze,
zysk itd.
zysk itd.
Dwa spojrzenia na rachunek PKB
Dwa spojrzenia na rachunek PKB
Produkt krajowy brutto, 1996 r. (mld. dol., ceny bie\
ące) USA
Produkt krajowy brutto, 1996 r. (mld. dol., ceny bie\
ące) USA
Metoda strumienia produktu Metoda strumienia kosztów
Metoda strumienia produktu Metoda strumienia kosztów
1. Wydatki na spo\
ycie indywidualne: 5 208 1. Płace i dodatki: 4 427
1. Wydatki na spo\
ycie indywidualne: 5 208 1. Płace i dodatki: 4 427
- dobra trwałe 635
- dobra trwałe 635
2. Procent netto: 425
2. Procent netto: 425
- dobra nietrwałe 1 535
- dobra nietrwałe 1 535
3. Dochody indywidualne z rent 146
3. Dochody indywidualne z rent 146
- usługi 3 038
- usługi 3 038
4. Pośrednie opodatkowanie
4. Pośrednie opodatkowanie
2. Prywatne inwestycje krajowe brutto: 1 117
2. Prywatne inwestycje krajowe brutto: 1 117
przedsiębiorstw, korekty i błąd
przedsiębiorstw, korekty i błąd
- budownictwo, środki trwałe 309
- budownictwo, środki trwałe 309
- budownictwo, środki trwałe 309
- budownictwo, środki trwałe 309
statystyczny: 553
statystyczny: 553
statystyczny: 553
statystyczny: 553
- przedsiębiorstwa, środki trwałe 781
- przedsiębiorstwa, środki trwałe 781
5. Amortyzacja: 830
5. Amortyzacja: 830
- zmiana zapasów 26
- zmiana zapasów 26
6. Dochód przedsiębiorstw
6. Dochód przedsiębiorstw
3. Konsumpcja publiczna i zakupy
3. Konsumpcja publiczna i zakupy
niedziałających w formie spółki
niedziałających w formie spółki
inwestycyjne: 1 407
inwestycyjne: 1 407
akcyjnej 520
akcyjnej 520
7. Zyski spółek akcyjnych przed
7. Zyski spółek akcyjnych przed
4. Eksport netto: - 95
4. Eksport netto: - 95
opodatkowaniem: 736
opodatkowaniem: 736
- eksport 871
- eksport 871
- dywidendy 305
- dywidendy 305
- import 966
- import 966
- zyski nie rozdzielone 202
- zyski nie rozdzielone 202
- podatki zysków spółek akcyjnych 229
- podatki zysków spółek akcyjnych 229
Produkt krajowy brutto 7 636 Produkt krajowy brutto 7 636
Produkt krajowy brutto 7 636 Produkt krajowy brutto 7 636
y
ródło: P. A. Samuelson,  Ekonomia t. 2, Wydawnictwo Naukowe PWN S.A.
y
ródło: P. A. Samuelson,  Ekonomia t. 2, Wydawnictwo Naukowe PWN S.A.
Tworzenie i wykorzystanie produktu krajowego
Tworzenie i wykorzystanie produktu krajowego
brutto w Polsce w 2005 r.
brutto w Polsce w 2005 r.
Produkcja globalna Zu\
ycie pośrednie
Produkcja globalna Zu\
ycie pośrednie
1 930 488 mln zł (100%) 1 066 804 mln zł (55,3%)
1 930 488 mln zł (100%) 1 066 804 mln zł (55,3%)
Wartość dodana brutto
Wartość dodana brutto
Lata Sektor Sektor
Lata Sektor Sektor
863 684 mln zł (44,7%)
863 684 mln zł (44,7%)
publiczny prywatny
publiczny prywatny
1995 38,5 % 61,5%
1995 38,5 % 61,5%
2004 20,8% 79,2%
2004 20,8% 79,2%
2004 20,8% 79,2%
2004 20,8% 79,2%
Podatki od produktów
Podatki od produktów
Podatki od produktów
Podatki od produktów
minus dotacje do produktów
minus dotacje do produktów
2005 19,9% 80,1%
2005 19,9% 80,1%
116 982 mln zł
116 982 mln zł
Produkt krajowy brutto
Produkt krajowy brutto
980 666 mln zł
980 666 mln zł
Spo\
ycie Akumulacja
Spo\
ycie Akumulacja
795 365 mln zł 188 656 mln zł
795 365 mln zł 188 656 mln zł
Saldo wymiany
Saldo wymiany
produktów z zagranicą
produktów z zagranicą
- 3 455 mln zł
- 3 455 mln zł
Popyt krajowy
Popyt krajowy
984 121 mln zł
984 121 mln zł
y
ródło: Opracowano na podstawie Rocznik statystyczny GUS, Warszawa 2006
y
ródło: Opracowano na podstawie Rocznik statystyczny GUS, Warszawa 2006
Udział poszczególnych gałęzi gospodarki w Polsce
Udział poszczególnych gałęzi gospodarki w Polsce
wytworzonym PKB w 2005 r.
wytworzonym PKB w 2005 r.
Wartość dodana PKB na 1 PKB w
Wartość dodana PKB na 1 PKB w
Gałęzie
Gałęzie
brutto w mln zł mieszk. w zł %
brutto w mln zł mieszk. w zł %
Rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo
Rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo
39 928 1 046 4,1
39 928 1 046 4,1
Rybactwo
Rybactwo
161 4,22 0,0
161 4,22 0,0
Przemysł
Przemysł
213 622 5 598 21,9
213 622 5 598 21,9
Budownictwo
Budownictwo
52 320 1 371 5,3
52 320 1 371 5,3
Handel i naprawy
Handel i naprawy
164 041 4 299 16,7
164 041 4 299 16,7
Hotele i restauracje
Hotele i restauracje
10 559 277 1,1
10 559 277 1,1
10 559 277 1,1
10 559 277 1,1
Transport, gospodarka magazynowa i łączność
Transport, gospodarka magazynowa i łączność
62 392 1 635 6,4
62 392 1 635 6,4
Pośrednictwo finansowe
Pośrednictwo finansowe
35 836 939 3,7
35 836 939 3,7
Obsługa nieruchomości i firm
Obsługa nieruchomości i firm
118 033 3 093 12,0
118 033 3 093 12,0
Administracja publiczna i obrona narodowa
Administracja publiczna i obrona narodowa
53 323 1 397 5,4
53 323 1 397 5,4
obowiązkowe ubezpieczenie i zdrowotne
obowiązkowe ubezpieczenie i zdrowotne
Edukacja
Edukacja
44 259 1 160 4,5
44 259 1 160 4,5
Ochrona zdrowia i pomoc społeczna
Ochrona zdrowia i pomoc społeczna
31 609 828 3,2
31 609 828 3,2
Działalność usługowa komunalna, społeczna
Działalność usługowa komunalna, społeczna
32 549 853 3,3
32 549 853 3,3
i indywidualna, pozostała
i indywidualna, pozostała
Gospodarstwa domowe
Gospodarstwa domowe
5 052 132 0,5
5 052 132 0,5
Wartość dodana brutto - ogółem
Wartość dodana brutto - ogółem
863 684 22 632 88,1
863 684 22 632 88,1
y
ródło: Opracowano na podstawie Rocznik statystyczny GUS, Warszawa 2006
y
ródło: Opracowano na podstawie Rocznik statystyczny GUS, Warszawa 2006
Struktura produktu narodowego brutto
Struktura produktu narodowego brutto
i dochodu narodowego netto
i dochodu narodowego netto
Dochód netto Dochód netto
Dochód netto Dochód netto
z tytułu własności z tytułu własności
z tytułu własności z tytułu własności
za granicą
za granicą
za granicą Amortyzacja
za granicą Amortyzacja
Wydatki sektora Podatki
Wydatki sektora Podatki
bud\
etowego (G) pośrednie
bud\
etowego (G) pośrednie
Produkt
Produkt
Dochody
Dochody
narodowy
narodowy
z tytułu
z tytułu
brutto
brutto
brutto
brutto
czynszów
czynszów
czynszów
czynszów
(PNB)
(PNB)
Dochód
Dochód
Produkt krajowy
Produkt krajowy
Produkt
Produkt
w cenach
w cenach
Inwestycje (I)
Inwestycje (I)
narodowy
narodowy
brutto (PKB)
brutto (PKB)
narodowy
narodowy
rynkowych
rynkowych
(DN)=PNN
(DN)=PNN
w cenach
w cenach
netto (PNN)
netto (PNN)
Zyski
Zyski
w cenach
w cenach
rynkowych
rynkowych
w cenach
w cenach
czynników
czynników
rynkowych
rynkowych
Dochód
Dochód
produkcji
produkcji
Eksport (NX)
Eksport (NX)
z pracy na
z pracy na
własny
własny
rachunek
rachunek
Konsumpcja (C)
Konsumpcja (C)
Wynagrodzenia
Wynagrodzenia
i płace
i płace
PNB Struktura wydatków Definicja Definicja Definicja Dochody czynników
PNB Struktura wydatków Definicja Definicja Definicja Dochody czynników
na PNB PKB PNN DN produkcji
na PNB PKB PNN DN produkcji
15 największych gospodarek na świecie, uwzględniając
15 największych gospodarek na świecie, uwzględniając
PKB realny w 2006 r.
PKB realny w 2006 r.
PKB w mln dolarów (nominalne)
PKB w mln dolarów (nominalne)
Kraj
Kraj
1 Stany Zjednoczone
1 Stany Zjednoczone
13 228 391
13 228 391
2 Japonia
2 Japonia
4 420 955
4 420 955
3 Niemcy
3 Niemcy
2 890 092
2 890 092
4 Chiny
4 Chiny
2 554 200
2 554 200
5 Wielka Brytania
5 Wielka Brytania
2 362 580
2 362 580
6 Francja
6 Francja
2 227 330
2 227 330
7 Włochy
7 Włochy
7 Włochy
7 Włochy
1 841 042
1 841 042
1 841 042
1 841 042
8 Kanada
8 Kanada
1 273 144
1 273 144
9 Hiszpania
9 Hiszpania
1 216 736
1 216 736
10 Rosja
10 Rosja
975 338
975 338
11 Brazylia
11 Brazylia
966 827
966 827
12 Korea Południowa
12 Korea Południowa
892 008
892 008
13 Indie
13 Indie
849 905
849 905
14 Meksyk
14 Meksyk
846 782
846 782
15 Australia
15 Australia
729 165
729 165
23 Polska
23 Polska
320 763
320 763
y
ródło: Międzynarodowy Fundusz Walutowy, World Economic Outlook Database, April 2005, 2006.
y
ródło: Międzynarodowy Fundusz Walutowy, World Economic Outlook Database, April 2005, 2006.
PKB w 2006 r. według siły nabywczej na świecie
PKB w 2006 r. według siły nabywczej na świecie
PKB w mln dolarów
PKB w mln dolarów
Kraj
Kraj
1 Stany Zjednoczone
1 Stany Zjednoczone
13 130
13 130
2 Chiny
2 Chiny
10 170
10 170
3 Japonia
3 Japonia
4 218
4 218
4 Indie
4 Indie
4 156
4 156
5 Niemcy
5 Niemcy
2 630
2 630
6 Wielka Brytania
6 Wielka Brytania
1 930
1 930
7 Rosja
7 Rosja
7 Rosja
7 Rosja
1 891
1 891
1 891
1 891
8 Włochy
8 Włochy
1 756
1 756
9 Brazylia
9 Brazylia
1 746
1 746
10 Korea
10 Korea
1 655
1 655
11 Kanada
11 Kanada
1 196
1 196
12 Meksyk
12 Meksyk
1 178
1 178
13 Hiszpania
13 Hiszpania
1 149
1 149
14 Indonezja
14 Indonezja
1 109
1 109
15 Tajwan
15 Tajwan
948,3
948,3
23 Polska
23 Polska
552,4
552,4
y
ródło: Międzynarodowy Fundusz Walutowy, World Economic Outlook Database, April 2005, 2006.
y
ródło: Międzynarodowy Fundusz Walutowy, World Economic Outlook Database, April 2005, 2006.
Wady stosowanych dotychczas mierników
Wady stosowanych dotychczas mierników
gospodarki (PNB, PKD i DN)
gospodarki (PNB, PKD i DN)
Pomija działalność o charakterze nie rynkowym (naprawy domowe, prace w
Pomija działalność o charakterze nie rynkowym (naprawy domowe, prace w
gospodarstwie domowym, uprawa działki)
gospodarstwie domowym, uprawa działki)
Nie uwzględnia produkcji i usług nie rejestrowanych w celu uniknięcia podatków
Nie uwzględnia produkcji i usług nie rejestrowanych w celu uniknięcia podatków
(gospodarka podziemna tzw. szara strefa),
(gospodarka podziemna tzw. szara strefa),
Nie ujmuje tzw. efektów zewnętrznych produkcji (np. zanieczyszczenia
Nie ujmuje tzw. efektów zewnętrznych produkcji (np. zanieczyszczenia
środowiska),
środowiska),
środowiska),
środowiska),
Nie uwzględnia ró\
nic cen w poszczególnych krajach (co przynajmniej
Nie uwzględnia ró\
nic cen w poszczególnych krajach (co przynajmniej
teoretycznie jest niwelowane przez liczenie parytetem siły nabywczej),
teoretycznie jest niwelowane przez liczenie parytetem siły nabywczej),
Nie zawiera informacji o proporcjach podziału Dochodu Narodowego
Nie zawiera informacji o proporcjach podziału Dochodu Narodowego
(np. zbrojenie),
(np. zbrojenie),
Nie uwzględnia zmian ilości czasu pracy (np. 38 i 45 godzinny tydzień pracy),
Nie uwzględnia zmian ilości czasu pracy (np. 38 i 45 godzinny tydzień pracy),
Nie uwzględnia wartości czasu wolnego (wypoczynku).
Nie uwzględnia wartości czasu wolnego (wypoczynku).
Jaka część PKB jest wytwarzana w szarej
Jaka część PKB jest wytwarzana w szarej
strefie w procentach
strefie w procentach
11,1
Japonia
12,5
W. Brytania
15
Francja
16,3
16,3
Niemcy
Niemcy
18,3
Słowacja
18,4
Czechy
24,4
Węgry
27
Włochy
27,4
Polska
0 10 20 30
Dobrobyt ekonomiczny netto a produkt
Dobrobyt ekonomiczny netto a produkt
narodowy brutto (PNB)
narodowy brutto (PNB)
300
300
250
250
Produkt narodowy brutto
Produkt narodowy brutto
(na 1 mieszkańca)
(na 1 mieszkańca)
Dobrobyt
Dobrobyt
200
200
ekonomiczny netto
ekonomiczny netto
ekonomiczny netto
ekonomiczny netto
rósł wolniej ni\

rósł wolniej ni\

II wojna światowa
II wojna światowa
produkt narodowy
produkt narodowy
netto
netto
150
150
dobrobyt ekonomiczny
dobrobyt ekonomiczny
netto (na 1 mieszkańca)
netto (na 1 mieszkańca)
100
100
90
90
80 Wielka Depresja
80 Wielka Depresja
Lata
Lata
1930 1940 1950 1960 1970 1980
1930 1940 1950 1960 1970 1980
y
ródło: P. A. Samuelson,  Ekonomia t. 2, Wydawnictwo Naukowe PWN S.A.
y
ródło: P. A. Samuelson,  Ekonomia t. 2, Wydawnictwo Naukowe PWN S.A.
W procentach poziomu 1929
W procentach poziomu 1929
W procentach poziomu 1929
W procentach poziomu 1929