3179027683

Historia psychologii na tle najważniejszych teorii

1.4. Psychologia postaci (Gestalt)

Główni przedstawiciele i twórcy:

•    Max Wertheimer, niemiecki psycholog i filozof,

•    Kurt Koffka, niemiecki psycholog,

•    Wolgang Kohler, niemiecki psycholog.

Jak widać, psychologia postaci narodziła się w Niemczech przed II Wojną Światową i stanowi istotny wkład, choć oczywiście nie jedyny, w rozwój szkoły niemieckiej.

Psychologia postaci sprzeciwia się założeniu, według którego życie psychiczne człowieka nie jest zbiorem elementów składowych, jak uważali uczniowie Wundta, ale jest tworem złożonym z pewnych wyłaniających się całości. Stąd pojawienie się postulatu o prymacie całości nad częścią, według którego całość jest czymś więcej, niż tylko sumą części, które się na nią składają.

Jak wspomniano, pojawiła się krytyka dokonań Wundta - zdaniem psychologii postaci świadomości nie da się tak po prostu rozłożyć na części, a potem złożyć.

Jednymi z pionierskich były badania Maxa Wertheimera (1912) nad spostrzeganiem ruchu pozornego (stroboskopowego):

•    zjawisko fi - złudzenie, że dwa kolejno zapalane, nieruchome światła są w ruchu.

Wrażenie zależy nie tylko od pojedynczych elementów wzoru, ale także od ich układu (przykład ze złożoną z punk-tów/kwadratów spiralą).

Psychologowie postaci krytykowali założenie behawiorystów, mówiące że bodźce środowiskowe mają bezpośredni wpływ na zachowanie. Twierdzili, że zachowanie zależy od tego, jak osoba spostrzegająca zinterpretuje docierający do niej bodziec.

Strona 13