Przesłanki i uwarunkowania realizacji analitycznej funkcji... 1
wskaźników, można ocenić, czy przyszłe zasoby pieniężne jednostki gospodarczej będą wystarczające w kontekście przewidywanego na nie zapotrzebowania i czy jednostka ta jest dostatecznie sprawna w zakresie przepływów pieniężnych w porównaniu z innymi okresami bądź innymi podmiotami. Rachunek strumieni pieniężnych pozwala również na prognozę przyszłej działalności, istotną z punktu widzenia metodyki badania sprawozdania finansowego.
Istotnym czynnikiem utrudniającym poprawne przeprowadzenie analizy sytuacji jednostki, a także szerszego zastosowania procedur analizy finansowej, w ramach badania sprawozdania finansowego są obserwowane w naszych warunkach silne zjawiska inflacyjne. Norma wykonywania zawodu biegłego rewidenta wskazuje wprawdzie na konieczność uwzględnienia wpływu inflacji na kształtowanie się ocenianych wielkości ekonomicznych, jest to jednak jedynie ogólne zalecenie. Brakuje natomiast zalecanej metodyki uwzględniania zjawisk inflacyjnych w badaniu sprawozdania finansowego, wskazania dopuszczalnych koncepcji tzw. rachunku inflacyjnego.
Znaczący udział analizy finansowej w metodyce badania sprawozdania finansowego ma swoje odniesienie w odpowiednich wymaganiach w zakresie kwalifikacji zawodowych biegłych rewidentów. Wnikliwa obserwacja celów i metodyki badania sprawozdania finansowego według standardów światowych wskazuje na duże znaczenie oceny sytuacji ekonomiczno-finansowej jednostki gospodarczej przez biegłego rewidenta. Tryb badania czyni z biegłego rewidenta eksperta i doradcę, a to z kolei wymaga gruntownej wiedzy analitycznej. Stąd też zasadne wydaje się rozważenie usytuowania i zakresu treści analizy finansowej w programie kształcenia biegłych rewidentów50. Wydaje się, że traktować ją należy jako dziedzinę powołaną do kompleksowej interpretacji informacji ekonomicznych tworzonych w rachunkowości i tym samym realizacji funkcji analitycznej rachunkowości, a w ślad za tym przypisać szeroki zakres treści. Treści te powinny uwzględniać zarówno retrospektywny, jak i prospektywny charakter analizy finansowej w gospodarce rynkowej, a także przewidywać rozwiniętą podbudowę metodyczną tej analizy.
Stosowana coraz powszechniej w rachunkowości technika komputerowa daje możliwość otrzymania różnorodnych danych analitycznych. Stąd też coraz wyraźniej ujawnia się też konieczność komputerowego przeprowadzania analizy sytuacji jednostki. Uznać to należy za niezwykle istotny czynnik umożliwiający jej pogłębienie i usprawnienie. Dotyczy to całego procesu badania sprawozdania finansowego i stanowi odrębny problem.
50 Stosowne postulaty zgloszano w trakcie prac Komisji Egzaminacyjnej Krajowej Izby Biegłych Rewidentów i zostały one uwzględnione.