Przesłanki i uwarunkowania realizacji analitycznej funkcji...
ten związek z funkcją informacyjną20. Rachunkowość aktywnie, stymulująco działać może nie tylko przez informacje dostarczane dla celów podejmowania decyzji na różnych szczeblach zarządzania, lecz także w sferze kontroli i analizy działalności gospodarczej. Wszystkie zadania stawiane przed rachunkowością i odpowiadające im funkcje koncentrują się jednak bezpośrednio bądź pośrednio wokół problemu informacji ekonomicznej. Traktując zaś rachunkowość jako aktywne źródło wszechstronnych informacji ekonomicznych posiadamy możliwość wielokierunkowego ich wykorzystania21, w tym również do stymulacyjnego oddziaływania na poprawę efektywności gospodarowania.
Analiza finansowa traktowana jest z reguły w naszej literaturze przedmiotu, obok analizy ekonomiczno-technicznej, jako część analizy ekonomicznej22. Nie brak jednak poglądów wskazujących na wyraźne związki analizy finansowej z rachunkowością bądź to w kwestii genezy analizy23, bądź też nawet realizacji zadań rachunkowości24.
Wydaje się, że w kontekście obserwowanych tendencji integracyjnych naszych rozwiązań systemowych z rozwiązaniami funkcjonującymi w warunkach gospodarki rynkowej, analizę finansowa należy traktować jako integralną część szeroko rozumianej rachunkowości w jej warstwie interpretacyjnej23. Nie wyklucza to możliwości odpowiedniego wykorzystania dorobku metodologicznego analizy ekonomicznej w ramach tak usytuowanej analizy finansowej26. Warstwa interpretacyjna (funkcja analityczna) rachunkowości istotna system i dyscyplina naukowa - stan i perspektywy rozwoju, Szkoła Główna Planowania i Statystyki, Warszawa - Jachranka 1981, s. 68 i 69).
20 Z. Messner pisze: „Jest ona [rachunkowość - przyp, B.MJ najbogatszym, najbardziej wszechstronnym oraz wiarygodnym źródłem informacji i dlatego powinna odgrywać w systemie informacji główną rolę", zob. Z. Messner, Informacja ekonomiczna a zarządzanie przedsiębiorstwem, PWN, Warszawa 1971, s. 44 i 45. Powszechny jest też pogląd, iż projektując system informacyjny zarządzania, w żadnym przypadku nie można pominąć rachunkowości, zob.: D. Buchta, Z. Messner, Rachunkowość a zarządzanie przedsiębiorstwem, PWE, Warszawa 1976, s, 144.
21 Por. D. Buchta, Z. Messner, op. ot.] s. 11.
22 Dotyczy to również opracowań autorstwa przedstawicieli rachunkowości, np. Analiza finansowa w zarządzaniu przedsiębiorstwem, praca zbiorowa pod redakcją L. Bednarskiego i T. Waśniewskicgo, Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce, Warszawa 1996, s. 30.
23 S. Jagiełło, Sprawozdawczość i analiza finansowa przedsiębiorstw, PWN, Warszawa -Wrocław 1987.
24 R. Stadtmuller, W. Sołtys, Sprawozdawczość I analiza finansowa w przedsiębiorstwie przemysłowym, PWE, Warszawa 1978.
25 Por. np.: W.B. Meigs, R.F. Meigs, op. ci/.; G.A. Welscli, D.P. Newman, C.T, Zlatkovich, Intermediate Accounting, IR WIN, Ilomewood 1986; K.A. Wilcox, J.G. San Miguel, Introduction to Financial Accounting, Harpcr/Row Pub!., New York 1984.
26 Por. np,: B. Micherda, Wykorzystanie metod badania przyczynowego w analizie finansowej, Zeszyty Naukowe, AB w Krakowie, Kraków 1988, nr 267.