3218344029

to dużej dokładności, wówczas kopalnia jest w stanie sama wytworzyć („dorobić”) zepsuty element we własnym zakresie (np. w warsztatach ślusarskich, komorach naprawczych i serwisowych, miejscach zamontowania maszyn i urządzeń podlegających kontroli, itp.). Częstszymi jednak przypadkami są sytuacje, gdy uszkodzona część wymaga zastosowania np. odpowiedniego materiału, obróbki cieplnej lub plastycznej, wysokiej dokładności wykonania lub po prostu skomplikowanych urządzeń wytwórczych. W takich sytuacjach naprawa zlecana jest serwisowi fabrycznemu lub wyspecjalizowanej jednostce. Ważne w takich sytuacjach jest szybkie zgłoszenie awarii i precyzyjne określenie jej okoliczności (np. miejsce, przyczynę, skutek, uszkodzone elementy, itp.), co regulują wewnętrzne przepisy każdego zakładu pracy. Charakter i cel pomiarów chropowatości i falistości powierzchni, jak i kół zębatych, nie mieści się w ramach potrzeb kopalni, ze względu na to, iż kopalnia jest raczej odbiorcą produktu (a nie jego wytwórcą), natomiast takie pomiary są z reguły potrzebne podczas procesu produkcji (montażu) danego produktu (maszyny lub urządzenia). W związku z tym, opisywanie zaawansowanych technik pomiarowych stosowanych do badań struktury powierzchni (chropowatość i falistość) i kół zębatych wydaje się być zbędne.

Podobne uwagi odnoszą się do gwintów i ich pomiarów - na kopalni (w zdecydowanej większości przypadków) używane są znormalizowane gwinty metryczne, których nie trzeba identyfikować za pomocą skomplikowanych przyrządów. W przypadku potrzeby określenia skoku gwintu, wystarczającym narzędziem w tym przypadku jest sprawdzian zarysu gwintu (potocznie zwany grzebieniem do gwintów) przedstawiony na rysunku 4.

Rys. 4. Sprawdziany zarysu gwintu [19]

Gdy jednak zaistnieje potrzeba pomiaru jakiegoś parametru gwintu, np. średnicy podziałowej, wtedy wykorzystuje się mikrometr do gwintów lub metodę trójwałeczkową. W związku z faktem, iż takie pomiary na kopalni są rzadkością, szczegółowe opisywanie zaawansowanych metod pomiarów gwintów wydaje się niecelowe. Zainteresowanych odsyłam do fachowej literatury, dokładnie opisującej sposoby i zasady pomiarów wszystkich parametrów gwintów, jak i ich rodzajów, za pomocą prostych i zaawansowanych technologicznie przyrządów pomiarowych (np. optycznych, cyfrowych, itp.).

W związku z powyższym, w niniejszym opracowaniu, zajmę się sposobem najczęściej wykonywanych prostych pomiarów liniowych, realizowanych w warunkach dołowych lub warsztatowych. Ze względu na znaczną obszemość tematu, skupię się na pomiarach wykonywanych za pomocą najpopularniejszych, ręcznych przyrządów pomiarowych.

Oprócz kalibracji przyrządu, przed przystąpieniem do pomiarów, należy zadbać o czystość powierzchni mierzonych (miejsca w których przyrząd pomiarowy będzie bezpośrednio stykał się z obiektem mierzonym powinny być wolne od zanieczyszczeń w postaci cząstek stałych, olejów, smarów, itp.).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego"

15