3279958873

UWAGI WSTEPNE    Głos 1900—1905

Na łamy nowego Głosu wracają nie spotykane tu od lat osiemdziesiątych nazwiska: Ludwika Krzywickiego (artykuły i rozprawy w latach 1901— 1902), Wacława Nałkowskiego (1900—1903), Adolfa Warskiego-Warszawskiego (1900—1905). W latach 1901—1902 ukazuje się w Głosie siedem artykułów pióra Juliana B. Marchlewskiego. Pojawiają się także nowe nazwiska, jak: Grzegorz Glass, Henryk Forszteter, Stanisław Goldberg, Antoni Miller, Marceli Szarota, Leon Wengerow. Pisują w dalszym ciągu: Zofia Daszyńska-Golińska, Stanisław Grabski, Kazimierz Kelles-Krauz, Stanisław Koszutski i in.¹⁵ Głos staje się również ośrodkiem skupiającym młode talenty literackie — drukują tu swoje utwory: Władysław Orkan, Leopold Staff, Zofia Nałkowska. W latach 1901—1902 stale pisuje Andrzej Niemojewski. Zamieszczają swe prace: Gustaw Daniłowski, Stanisław Przybyszewski, Stanisław Ludwik Liciński, Lucjan Konarski, Tadeusz Radwański, Jerzy Żuławski. Ściśle wiąże się z pismem twórczość Janusza Korczaka i Benedykta Hertza.

Tendencja przekazywania czytelnikom wartościowych i postępowych pozycji literackich widoczna jest również w doborze tłumaczeń. W latach 1901—1902 Głos drukuje kolejno utwory Maksima Gorkiego: Pieśń o sokole, O pisarzu, któremu przewróciło się w głowie, Pieśń o albatrosie, Bywalec, Czytelnik, Historia jednej zbrodni.

Zasługą pisma jest także zaznajomienie czytelnika polskiego z twórczością ukraińskiego pisarza Wasyla Stefanyka (w tłum. W. Morawskiego i Wł. Orkana). Literaturę francuską reprezentują m. in. utwory A. Fran-ce’a, P. Verlaine'a, G. Rodenbacha; niemiecką — Novalisa; skandynawską — J. P. Jacobsena i Selmy Lagerlof.

Utrzymując w ogólnych zarysach dotychczasowy program wydawniczy pisma — nowa redakcja znacznie rozszerzyła i pogłębiła tematykę, zwłaszcza w zakresie zagadnień społeczno-politycznych i popularyzacji nauki. Artykuły treści naukowej wyodrębnione zostały w osobnym dziale: Przewodnik naukowy i etyczny (od nr 26/1900: Przegląd naukowy i etyczny; od nr 3/1904: Przegląd naukowy).

t

¹⁵ Poza autorami objętymi bibliografią — ogłoszona w nr 12/1900 lista „tych, którzy czynny udział w Głosie przyjęli lub przyjąć przyrzekli", wymienia następujące nazwiska: Z. Balicki, M. Brzeziński, J. Choromański, St. Chełchowski, St. Czajkowski, M. Flaum, J. Frenkiel, J. F. Gejsler, S. Głębocki, Z. Grużewska, L. Gum-plowicz, Wł. Heinrich, M. Heilpern, A. Hempel, dr W. Janowski, dr Jotejko-Rudnicka, dr St. Kamieński, dr S. Klamer, J. S. Kisielewski, Br. (!) Koskowski, A. Kryński, dr Kuczyński, H. Lew, R. Lewin, dr L. Marchlewski, A. Nałkowska, prof. dr J. Nus-baum, W. Nowodworski, W. Osterloff, S. Popowski, S. Pytliński, Wł. Rawicz, dr J. Raum, E. Stojowski, G. Tołubiński, prof. dr K. Twardowski, M. Weryho, dr. Wł. Weryho, dr Wizel, St. Żeromski.

VIII