społecznej. Edukacja przyczyniła się do pokojoiuej transformacji ustrojowej. Być może, warto dostrzec i poddać głębszym analizom ten wątek, nieobojętny przecież - jak się okazało - w sposobie zachowań społecznych i rozstrzygania konfliktów. Edukacja oparta na przekazie uniwersalnych wartości oraz wiedzy o dziejach społecznych i kulturze wielu pokoleń, wykształcenie uzyskane dzięki edukacji i mądrość stąd płynąca sprzyjały dialogowi i porozumieniu. W skojarzeniu z innymi czynnikami i okolicznościami przyniosło to dobre skutki. Nie przeceniając sprawczego znaczenia edukacji i pamiętając o meandrach relacji między kulturą, wartościami i edukacją, warto mieć na względzie to, że odpowiednia oferta edukacyjna obejmująca wiedzę o kulturze, różne obszary kultury i wartości z kulturą związane były i są ważne w kształtowaniu życia społecznego oraz losów poszczególnych ludzi.
Ta, jak się wydaje, oczywista konstatacja raczej nie znajduje odzwierciedlenia we współczesnej edukacji, albo znajduje odzwierciedlenie dość słabe, mało przekonujące. Relacje „kultura - wartości - edukacja" zostały zachwiane.
Przejawia się to między innymi w rezygnacji z jasno określonych kanonów wiedzy, które mogłyby stanowić podstawę wiedzy o kulturze i uniwersalnych wartościach. Kadłubowe, fragmentaryczne podejście do dziejów kultury, do historii literatury i dzieł literackich, do historii idei, odkryć naukowych, sztuki i wielu innych obszarów kultury umysłowej, duchowej i materialnej niezbyt sprzyja rozumieniu prawidłowości i rozwoju różnych dziedzin życia. Nie sprzyja analizie zjawisk i procesów, kieruje uwagę na odczytanie i interpretację fragmentów oderwanych od całości. Mozaikowa edukacja, wątłość wspólnej podstawy nie służy kształtowaniu wspólnotowej kultury symbolicznej, poczucia kulturowych więzi. Już dzisiaj wielu młodych ludzi nie zna podstawowych w kulturze europejskiej, a także właściwych kulturze polskiej faktów, zjawisk, symboli. Treści odnoszące się do kultury w uproszczony i zubożony sposób odwołują się do uniwersalnych
© Autor/Autorzy © Studia Kulturowo-Edukacyjne 2013 Tom VIII Numer 1 10