5192605079

20

stopniu przyczynić się do postępu w pracach nad makroteorię rozwoju społeczeństwa i gospodarki w socjalizmie.

W obliczu niemożności oparcia się na całościowej teorii odnoszącej sio do procesów rozwoju społeczno-gospodarczego, przy podejmowaniu prób wyjaśnienia mechanizmów rozwoju regionalnego w tradycyjnej gospodarce socjalistycznej należy spóbować wykorzystać te teoretyczne koncepcje, które odnoszę się do poszczególnych jego aspektów. Ich krytyczny przegląd może stać sie podstawę do szerszych uogólnień. Rysuję się cztery takie koncepcje teoretyczne:

-    J. Kornai‘a teoria "gospodarki niedoboru" jako teoria opisujęca tradycyjne gospodarkę socjalistyczna;

-koncepcja regionów silnych i słabych, uogólniająca zróżnicowania międzyregionalne;

-    zasada egalitaryzmu jako podstawowa doktryna polityki regionalnej;

relacje układu terytorialnego i działowo-gałęziowego, określające mechanizmy decyzyjne wpływające na rozwój regionalny.

Trzy ostatnie koncepcje odnoszę się ściśle do problematyki regionalnej. Wydaja się one jednocześnie mieć pewien walor ogólności, potwierdzony w szerszym, międzynarodowym i mi ędzysys temowym kontekście porównawcrym.

2.2. J. Kornai¹ a'teoria niedoboru w tradycyjnej gospodarce socj alistycznej

Najpełniejszy opis funkcjonowania tradycyjnej gospodarki socjalistycznej daje J. Kornai (1965). Praca jest szeroko znana, nie ma więc potrzeby jej szczegółowo omawiać. Wystarczy, że powołamy sie na dwa jej elementy o największym znaczeniu:

1. Ograniczenie podażówe jako główna cecha tej gospodarki, nazwane przez J. Kornai¹ a "ograniczniero od strony