3547343684

Bibliotekarz Opolski, www.bibliotekarzopolski.pl Nr 2/2014 (LVIII)

Aspekt prawny

Obecnie obowiązujące w Republice Czeskiej ustawy nie dają bibliotekom możliwości zakupu dowolnej e-książki na rynku i wypożyczania jej, tak jak jest to w przypadku książek drukowanych. Biblioteki mogą poddać digitalizacji zakupioną książkę drukowaną i udostępniać ją wyłącznie w pomieszczeniach biblioteki. Wyjątek tworzą książki, których prawa autorskie już wygasły. Poddane digitalizacji książki biblioteki mogą udostępniać bez ograniczeń przez internet. W przypadku niektórych e-książek mogą bezpośrednio u autora, wydawcy lub dystrybutora zakupić licencję do udostępniania lub wypożyczania. Autorzy i wydawcy e-książek w odróżnieniu od książek drukowanych nie mają także obowiązku przekazywania kopii do bibliotek określonych w ustawie.

Propozycje legislacyjne, które umożliwiłyby bibliotekom wypożyczanie wszystkich dostępnych e-książek na rynku a za pośrednictwem obowiązkowego przekazywania kopii umożliwiłyby także zabezpieczenie długotrwałej ochrony zostały przygotowane w ramach projektu e-depozyt Biblioteki Narodowej Republiki Czeskiej¹. Propozycje służą jako materiał do dyskusji na posiedzeniach Centralnej Rady Bibliotekarskiej przy Ministerstwie Kultury Republiki Czeskiej reprezentującym biblioteki ze Związkiem Czeskich Wydawców i Księgarzy reprezentującym wydawcę a organizacją Dilia, reprezentującą interesy autorów i innych posiadaczy praw autorskich.

Czeskie biblioteki uczestniczą aktywnie również w procesie powstawania nowych przepisów UE².

Rynek książek

Cztery największe czeskie księgarnie internetowe z e-książkami - Palmknihy, eReading.cz, Kosmas, Wooky -raportują sprzedaż w 2012 roku 187 tysięcy e-książek³.

Do pozostałych liczących się na rynku Republiki Czeskiej księgarni internetowych należą: Flexibooks, Apple iBooks Storę, Google Play books, Martinus.cz. Na rynku działa wiele zaczynających lub mniejszych księgarni internetowych mających swoje specjalizacje, takich jak np.: Levna knihovna, Academia e-knihy, Libri, VirtBook, Wknihy.

W ramach współpracy hurtowej Palmknihy, Kosmas i Wooky sprzedają e-książki również we współpracy ze sklepami internetowymi, grupami medialnymi, domami księgarskimi lub z innymi partnerami handlowymi -Palmknihy: Knihy iDnes, Alza. Kosmas: Datart (wcześniej Palmknihy). Wooky: Rajknih.cz, ebux.cz, arara.cz, NeoLuxor.

Projekt eBookEater specjalizuje się w wydawaniu e-książek pisanych przez rozpoczynających swoją karierę pisarską autorów oraz książek, których prawa autorskie już wygasły. W przyszłości planuje się przekształcenie projektu w prywatną czeską księgarnię internetową, na wzór polskiej Legimi, niemieckiej Skoobe, hiszpańskiej 24Symbols, amerykańskiej Oyster lub Safari Books Online.

Wypożyczanie e-książek końcowym czytelnikom oferują księgarnie internetowe Flexibooks i eReading.cz.

Strona internetowa projektu e-deposit Biblioteki Narodowej CZ: http://edeposit.nkp.cz/cs

Strona internetowa Ministerstwa Kultury Republiki Czeskiej z informacjami dotyczącymi zmian w prawach autorskich na poziomie Komisji Europejskiej: www.mkcr.cz/cz/autorske-pravo/verejna-konzultace-evropske-komise-k-prezkoumani-unijni-upravy-autorskeho-prava-203130

⁵ W zeszłym roku Czesi kupili cztery razy więcej e-książek niż przed rokiem, w stronę tego rynku podążają już pozostali wydawcy; Lupa.cz:

www.lupa.cz/clanky/cesi-loni-koupili-ctyrikrat-vic-e-knih-nez-pred-rokem-na-trh-uz-miri-i-zbyvajici-vydavatele/