357503093

technologu, a także - w coraz większym stop-

Także rozwój nauki w warunkach przyśpieszających zmian, stawia nowe zagadnienia, takie jak:

•    ciągle pojawiają się nowe wyzwania, co z jednej strony stanowi zagrożenie, np. szybkiej dezaktualizacji tematów i wyników badań, jednak z drugiej strony oznacza rozszerzanie i ciągłość potrzeby badań i stanowi szansę dla nauki (pracowników naukowych, zwłaszcza młodszych),

•    rośnie znaczenie posiadania umiejętności „odczytywania problemów przyszłości”, określenia tematów, które będą znaczące nic w chwili zgłoszenia projektu lub otrzymania środków na jego zrealizowanie, lecz w momencie prezentacji wyników badań,

•    umiejętność poszukiwania źródeł finansowania badań, zarówno w formie zasilania budżetowego, jak i pozostałego, tj. środków prywatnych, stowarzyszeń, Unii Europejskiej itp.,

•    wielkim zagrożeniem dla rozwoju nauki jest coraz bardziej sformalizowany system ocen pracowników naukowych oraz ich awansów; współcześnie zagadnienie miejsca publikowania i liczby uzyskanych punktów stało się ważniejsze od uzyskiwanych, rzeczywistych osiągnięć naukowych,

•    organizacja społeczeństwa jest coraz bardziej skomplikowana, dlatego jego rozumienie przez pryzmat widzenia pojedynczych nauk staje się trudne; tymczasem mamy do czynienia z „rozejściem się” nauk społecznych, zwłaszcza humanistycznych i ścisłych;

•    niebezpiecznym zjawiskiem, dominującym w systemie awansów naukowych, jest obecnie rozdrobnienie dziedzin i dyscyplin naukowych w teorii popierane są badania interdyscyplinarne, w praktyce najczęściej jest odwrotnie, bowiem wymaga się coraz węższego zakresu rozpraw naukowych i to ograniczonego do ścisłych dyscyplin.

Kolejnym polem wielkich wyzwań i dylematów jest edukacja. Jako najważniejsze pytania i wyzwania można wymienić takie jak:

•    poszukiwanie odpowiedzi o stopień rozległości nauczania, a mianowicie czy preferować nauczanie specjalizacyjne czy też wielostronne,

•    który sposób jest bardziej efektywny i przydatny: kształcenie indywidualne czy zc-standaryzowane,

•    na ile powinno się stosować podające i aktywizujące formy nauczania, w zależności od poziomu kształcenia,

•    jak kształtować proporcje między nauczaniem dla rozwoju indywidualizmu ludzi a na ile starać się wyrobić w uczniach umiejętność działań zespołowych,

•    co i jak należy zrobić, aby model uczenia się przez całe życie nie był hasłem, lecz stał się rzeczywistością w skali społecznej,

•    w jaki sposób przekształcić programy i treści kształcenia młodzieży, aby miało miejsce nauczanie nie dla „zawodowości” a dła „zatrudnialności”,

•    jak na poziomic studiów akademickich ukształtować miejsce wiedzy określanej według narzuconych standardów w ramach

•    czy możliwe jest przełamanie w dydaktyce wielu szkół i poziomów zerwanie z kształceniem encyklopedycznym na rzecz kształtowania umysłów uczniów i studentów,

•    czy z punktu wadzenia społecznego jest korzystne dalsze preferowanie kształcenia masowego, a jeśli nie, w jaki sposób znaleźć równowagę miedzy takim kształceniem a edukacją elitarną,

•    jakie są - w różnych grupach nauk - optymalne proporcje miedzy dominującym obecnie kształceniem „kontaktowym” a uznawanym przez wielu dydaktyków za przyszłościowe, nauczaniem na odległość.

Także w zakresie zarządzania pojawia się wiele dylematów i koniecznych przewartościowań. Jako jedne z ważniejszych można wymienić:

•    konieczność przejścia w gospodarowaniu kadrami od „modelu sita" do modelu „kapitału ludzkiego”,

•    upowszechnienie wśród kadry kierowniczej umiejętności delegowania uprawnień podwładnym różnego szczebla.

•    wyrobienie, już w okresie edukacji, umiejętności organizacji pracy zespołowej,

•    minimalizację elementów motywowania negatywnego pracowników na rzecz oddziaływania pozytywnego (szczególnie ważne w warunkach rosnącego poziomi wykształcenia podwładnych),

•    inicjowanie kreatywności i przedsiębiorczości wszystkich członków poszczególnych społeczności, bez względu na aktualnie zajmowaną pozycję (osoby na niskich stanowiskach mogą dysponować olbrzymim potencjałem intelektualnym),

•    konieczność, bardziej niż dotychczas, elastycznego rachunku ekonomicznego we wspieraniu decyzji (myślenie ekonomiczne przed księgowym),

•    coraz mocniejsze powiązanie zarzadzama z psychologią, socjologią, informatyką itp.,

•    kształcenie umiejętności zarządzania zmia-

Zmiany w otoczeniu mają i coraz mocniej

będą miały wpływ na nasz rozwój osobisty.

Zagadnienie to jest wielowątkowa, wspomnę

tylko niektóre problemy, a mianowicie:

•    rosnąca jest rola samokształcenia ludzi w miejsce dotychczasowego zorganizowanego i przymuszonego kształcenia; dotyczy to szczególnie doskonalenia ludzi dorosłych,

•    coraz więcej dylematów pojawi się w organizacji życia osobistego, a szczególnie wyboru: życic rodzinne czy praca nad sukcesem, a także umiejętność wygospodarowania czasu dla rodziny,

•    coraz wyraźniejsza jest zmiana modelu relacji międzyludzkich, wyrażająca się w świadomym wyborze: rodzina czy samotne życic („singiel”),

•    kreatywność, wiążąca się często z wielkim wysiłkiem intelektualnym, staje się warunkiem awansu zawodowego,

•    dostrzegamy znaczne wydłużenie młodości biologicznej organizmów ludzkich, podobnie jest z młodością kalendarzową (widać to w statystykach), nabiera więc na znaczeniu problematyka wykorzystania tego dodatkowego czasu sprawności, ale i konkurencyjności poszczególnych pokoleń,

z życia Uczelni