rynkach finansowych. Głównym celem takich działań jest pozyskanie środków, które mogą posłużyć do długoterminowego finansowania inwestycji. Za przykład może posłużyć emisja islamskiego banku inwestycyjnego Gulf Finance House przeprowadzona pod koniec 2006 roku. Bank pozyskał z emisji papierów bazujących na technice mura-baha 300 min USD. Formułę opisującą dochodowość i n westycj i oparto na 3 lub 6 miesięcznej stawce LIBOR powiększonej o 105 pkt. bazowych4'.
Niska płynność sektora powoduje, że w najbliższym czasie należy spodziewać się przyśpieszenia procesów seku-rytyzacji aktywów. Pierwsza taka operacja w GCC odpowiadająca wymogom szari'atu została przeprowadzona w 2006 roku w Arabii Saudyjskiej przez Kingdom Install-ment Company. Sekurytyzację zorganizowały Unicom In-vestment Bank oraz Standard Bank Pic. Emisja sukuk została zabezpieczona kontraktami istisna' i ijara o wartości 23 mld USD. Same papiery oparte są natomiast o technikę murabaha. Emisja w znacznej części (85%) została uplasowana na rynku londyńskim. Sukuk mają rentowność 6,5% i termin wykupu 2020 rok, choć planowany jest on po upływie 3 lat. Dla zapewnienia zgodności konstrukcji z szariatem powołano SPV na Kajmanach. Przepływy rozliczne będą natomiast w dolarach49.
Wzrastające znaczenie rynku nieruchomości dla banków spowodowało chęć wyodrębnienia działalności związanej z tym sektorem ze struktur banków. W marcu 2007 roku banki zgłosiły wniosek do Banku Centralnego ZEA o wydanie zezwolenia na utworzenie filii, których wyłącznym celem byłoby finansowanie i zarządzanie projektami na rynku nieruchomości50.
Projekty infrastrukturalne
Inwestorzy chcący realizować projekty w ZEA mogą liczyć na zorganizowanie finansowania przez regionalne lub lokalne banki rozwojowe tj. Islamie Development Bank, Abu Dhabi Investment Company, The Emirates Industrial Bank, The UEA Offsets Group, liczne banki komercyjne, a także działające w ramach Banku Światowego International Finance Corporation.
Pierwszą transakcją typu project finance z wykorzystaniem transzy islamskiej było zorganizowane przez Kuwait Finance House w 1996 roku finansowanie na kwotę 200 min USD dla projektu petrochemicznego Equate. Po raz
pierwszy konstrukcja ijara sukuk została natomiast wykorzystana przez Dubai Department of Civil Aviation jako część finansowania budowy portu lotniczego51 . Z kolei pierwsze w pełni islamskie finansowanie miało miejsce przy projekcie petrochemicznym Al-Waha Petrochemical Company o wartości 1 mld USD, który był realizowany w Arabii Saudyjskiej52.
Według Euromoney w 2006 roku najlepszą transakcją project finance z wykorzystaniem islamskich technik finansowania została uznana operacja warta 600 min USD a dotycząca Ra-bigh Rafinery and Petrochemical Project. W całym przedsięwzięciu wycenianym na 5,8 mld USD pozyskanie wspomnianych 600 min USD zostało zorganizowane przez kilka banków: APICORP, Bank Al Bilad, Calyon, Citibank, Islamie Development Bank, Gulf International Bank, Riyad Bank oraz SABB. Na czele konsorcjum stal zaś HSBC Amanah53. Jest to dotychczas największa wieloźródłowa islamska transza w project finance. Finansowanie islamskie zostało oparte na technikach istisna' oraz ijara. Podobną formułę finansowania wykorzystano w przypadku Qatari Qatargas II w 2004 roku na kwotę 530 min USD oraz Omani Sohar w 2005 joku na sumę 260 min USD54.
Nieruchomości mieszkalne i biurowe
Według szacunków Banku Centralnego wzrost rynku islamskich pożyczek zabezpieczonych hipotecznie na finansowanie nabycia domu w ZEA w roku 2006 wyniósł około 80%. Pod koniec 2004 roku całkowita wartość finansowania to 10,7 mld AED, na koniec 2005 roku 17,2 mld AED, natomiast na koniec września 2006 roku 27,3 mld AED co w przeliczeniu na dolary stanowiło około 7,5 mld55. Wg Moodys Investors Service finansowanie zabezpieczone hipoteką w 2005 roku stanowiło mniej niż 2% PKB ZEA, przy średnim poziomie na emerging markets Najwięk
szy udział w finansowaniu mieszkań i domów w Dubaju mają dwie instytucje Tamweel i Amlak. Ich udziały to odpowiednio 35% i 25%. Pozostałe 40% należy do kilkunastu banków komercyjnych, z tym, że wśród nich największe znaczenie ma HSBC Amanah.
Tamweel reklamujący się sloganem: „Home for horne finance” i Amlak Finance oferują obecnie wyłącznie finansowanie zgodne z zasadami szari’atu. Początkowo jednak
NR 61/2007