3623316381

8

WIADOMOŚCI UNIWERSYTECKIE

twórczości Hcrlinga-Grudzińskicgo, na którą składają się recenzje, eseje i omówienia poświęcone literaturze polskiej. Od połowy lat trzydziestych Gustaw Hcrling-Grudziń-ski towarzyszy bowiem literaturze polskiej jako wnikliwy krytyk. Jego opinie, oceny i polemiki dopiero dzisiaj docierają do czytelników w Polsce dzięki kolejnym tomom Pism redagowanych przez Zdzisława Kudelskiego. Są w nich teksty z lat czterdziestych i pięćdziesiątych, a więc z okresu, z którego w krytyce krajowej niewiele wypowiedzi przeszło próbę czasu. Szkice Herlinga czytane dzisiaj zdumiewają szerokością horyzontów intelektualnych, trafnością diagnoz i umiejętnością sformułowania problemów, które krytyka literacka dopiero dzisiaj odkrywa - a niektóre ma dopiero przed sobą. Polemiki Herlinga z takimi pisarzami, jak Tadeusz Borowski, Witold Gombrowicz, Maria Dąbrowska, Tadeusz Konwicki, a z pisarzy niepolskich Joseph Conrad, Graham Green, Alberto Moraria i wielu innych należą do najświetniejszych kart polskiej krytyki i eseistyki literackiej. Podobnie jest ze szkicami Herlinga-Grudzińskiego na temat literatury rosyjskiej, które złożyły się na tom pt. Upiory rewolucji (wydany najpierw w Paryżu w roku 1969, a następnie w rozszerzonej wersji w Lublinie w roku 1992). Podjął w nich Herling-Grudziński zagadnienia, które w polskiej rusycystyce i krytyce literackiej stanowiły przez dziesięciolecia tematy tabu.

Pisarstwa Herlinga-Grudzińskiego nie sposób zamknąć w jednej formule. Jest zbyt bogate, wielostronne, a przede wszystkim nieustannie się rozwija, ponieważ pisarz stale ogłasza drukiem nowe utwory. Wszystko, co do tej pory opublikował podczas trwającej już sześćdziesiąt lat aktywności twórczej, wzbogaciło literaturę i krytykę w Polsce o nieprzemijające wartości poznawcze i moralne, intelektualne i artystyczne. Utwory Herlinga-Grudzińskiego od wielu lat, począwszy od angielskiej publikacji Innego świata, kształtują opinię zagraniczną na temat literatury polskiej. Z kolei eseje Herlinga na temat literatury rosyjskiej stanowią świadectwo nie tylko głębokiej erudycji i profesjonalnej wiedzy literaturoznawczej, ale też rzadkiej w naszej części Europy sztuki rozumienia innej literatury bez uprzedzeń i stereotypów.

Pisarstwo Gustawa Herlinga-Grudzińskiego jest Dziełem wybitnego humanisty, człowieka, którego biografia jest dziś symbolem najwspanialszych dokonań jego generacji i którego twórczość od dawna wzbogaca dorobek polskiej kultury i życie intelektualne.

Gorąco popieram inicjatywę nadania Gustawowi Herlingowi-Grudzińskiemu tytułu Doktora Honoris Causa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie i z najgłębszym przekonaniem polecem jego Kandydaturę Senatowi tej Uczelni.

• Tytuł od redakcji.

Lubelskie wydawnictwa poświęcone

Gustawowi Herlingowi-Grudzińskiemu

Staraniem Wydawnictwa UMCS. kierowanego przez pana Andrzeja Peciaka i z jego inicjatywy, w ostatnim czasie zostały wydane w niezwykle pięknej i wytwornej szacie graficznej dwa tomy opowiadań Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. Portret wenecki w 1 995 r. (na 60. rocznicę debiutu literackiego Autora) oraz Błogosławiona, święta (1996) w serii „Współczesne Opowiadania Polskie".

Wznowiono także pozycję: Elena Croce. Wspomnienia rodzinne, wydaną w Paryżu w 1966 r. przez Ll-BELLE. Jest to pierwsze krajowe wydanie tej małej, lecz niesłychanie wartościowej książeczki, napisanej przez zmarłą już córkę Benedetto Crocego, wielkiego filozofa i myślicela włoskiego. Druga z jego córek, pani Lidia Herling-Croce, żona Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, którą będziemy mieli zaszczyt gościć na uroczystości przyznania doktoratu honoris causa, przybliży nam sylwetkę autora Zarysu estetyki podczas promocji Wspomnień rodzinnych, spotkania współorganizowanego przez Wydawnictwo UMCS i Lubelski Oddział Polskiego Towarzystwa Filozoficznego.

Staraniem Wydawnictwa UMCS (wspólniez „Rzecząpospolitą") ukazała się także antologia tekstów Herling Grudziński i krytycy, przygotowana i zredagowana przez Zdzisława Kudelskiego. Warto przypomnieć przy okazji, ze w roku 1 991 w wydawnictwie FIS wyszła inna książka Z.

Kudelskiego Pielgrzym świętokrzyski.

Szkice o Herlingu Grudzińskim.

Jadwiga Mizińska

*VWI I UMARLI

Doctorat honoris causa