365605610

ramach czterech kolejnych transz kredytowych, z których każda odpowiadała 25%

kwoty’².

W okresie uzgadniania treści statutu MFW pozostawało kwestią dyskusyjną, czy prawo do zakupu z Funduszu powinno być automatyczne czy uwarunkowane. Przez krótki okres czasu MFW eksperymentował z automatycznym prawem do ciągnięć³³. W latach 1952-54 sformułowano zasadnicze założenia dotyczące uwarunkowania pomocy Funduszu, a także podjęto historyczną decyzję dotyczącą wprowadzenia porozumień stand-by (stand-by arrangements). Porozumienia stand-by, zwane również promesami kredytowymi, dawały krajom członkowskim, które przewidywały wystąpienie trudności płatniczych, możliwość uzyskania środków płatniczych w sposób automatyczny. Jeszcze na początku lat 50. przyjęto, że promesy kredytowe będą przyznawane przede wszystkim na popieranie konkretnie sformułowanych programów stabilizacji, które mają doprowadzić do uzyskania równowagi płatniczej, i tylko wtedy, gdy zasoby rezerwowe kraju członkowskiego są zbyt małe, aby mógł samodzielnie przetrwać presję na jego bilans płatniczy bez sięgania po środki niezgodne z Umową o MFW. Reguły dotyczące przyznawania promes i uwarunkowania zakupu walut obcych w MFW były stopniowo uzupełniane³⁴.

Przez pierwsze 10 lat funkcjonowania działalność kredytowa MFW była bardzo skromna. W latach 1947-55 z tzw. praw ciągnienia korzystało 14 z 59 krajów członkowskich. Krajem, który jako pierwszy skorzystał z prawa ciągnienia z MFW była Francja. Francja dokonała pierwszego zakupu z Funduszu 8 marca 1947 roku, zaledwie tydzień po rozpoczęciu przez MFW działalności operacyjnej. W większości były to zakupy walut w ramach transzy złotej lub pierwszej transzy kredytowej. Średnio w latach 1947-55 Fundusz udzielał kredytów na sumę 46 min USD rocznie. Dla przykładu w latach 1954-55 ogólna suma kredytów udzielonych przez MFW wyniosła 90 min USD. Kredyty te trafiły do zaledwie pięciu krajów: Kolumbii, Indonezji, Iranu, Meksyku i Filipin³⁵. W końcu lat ³²T. Michałowski, Pomoc kredytowa MFW w świetle przemian zachodzących w gospodarce światowej, op. cit., s. 2

³³    Review of Fund Facilities - Preliminary Considerations, IMF, March 2000, cyt. za T. Michałowski, Pomoc kredytowa MFW w świetle przemian zachodzących w gospodarce światowej, op. cit., s. 3

³⁴    J. Krakowski, Wymienialność walut. Zasady i praktyka Międzynarodowego Funduszu Walutowego, PWN, Warszawa 1987, s. 64-65.

³⁵    J.M. Boughton, Northwest of Suez: The 1956 Crisis and the IMF, Working Paper. No. 192, IMF. Washington. D.C. 2000, s. 4. cyt. za T. Michałowski. Pomoc kredytowa MFW w świetle przemian zachodzących w gospodarce światowej, op. cit., s. 11

14