365605850

wzajemnie ze sobą powiązanych. Na polskim terytorium dominuje układ lwowski z początkiem z Kopcu Unii Lubelskiej. Niewielkie obszary pokrywa układ wiedeński (Śląsk Cieszyński) oraz układ węgierski (Spisz i Orawa). Pomiar granic własności parcel gruntowych i budowlanych wykonany był graficznie (na stoliku mierniczym) w oparciu o założoną triangulację matematyczną I, II, III rzędu i graficzną IV rzędu. Przedstawiony na mapach byłego katastru austriackiego obraz przestrzenny granic parcel gruntów rolnych, budynków, dróg, kolei i wód z podaniem nazw uroczysk czy łanów gruntowych stanowi dobre źródło komunikacji geodety z zainteresowanymi stronami. Sposób numeracji wymienionych parcel gruntowych pozwala na odtwarzanie pierwotnych układów gruntowych jakie otrzymywali pierwsi osadnicy [Noga, Piotrowska, Taszakowski 2008], Umiejscowienie na mapie wsi historycznie zapisanych powierzchni osadnikom daje możliwość prześledzenia dalszych podziałów własnościowych gruntów w oparciu o dane opisowe zawarte w katastrze nieruchomości.

Pomierzone pierwotne granice parcel gruntowych odznaczają się dużą stabilnością, dlatego że późniejsze podziały rodzinne następowały w ich obrębie. Granice te chociaż nie stabilizowane trwale były pieczołowicie chronione przez właścicieli. Przecięcia pierwotnych granic parcel macierzystych wyznaczają trwałe punkty katastralne, które stanowią podstawę nawiązań pomiarów uzupełniających zarówno liniowych jak i opartych na poligonizacji [Noga, Schilbach 1973, Hycner, Szczutko 1996,1997, Hanus 2006].

Mapy te w obecnym czasie cieszą się dużym zaufaniem właścicieli gruntów mimo upływu ponad 160 lat od ich wykonania. Jest to niespotykane zjawisko w stosunku do obecnie wykonywanych map nowszymi metodami, wykorzystującymi najnowsze zdobycze techniki. To zaufanie nie wynika tylko z ich starannego wykonania, ale przede wszystkim z przekazywania z pokolenia na pokolenie faktu ujęcia granic parcel na tych mapach, stanowiących pierwszą w historii ich własność, jaką uzyskali do ziemi w drodze uwłaszczenia w 1848 r. na terenie Galicji.

Również geodeci „katastralnicy”, którzy na tych mapach pracowali bądź jeszcze pracują odnoszą się z dużym szacunkiem nie tylko z uwagi na ich znaczenie historyczno-kulturowe dla swojego zawodu ale przede wszystkim na ich przydatność przy wykonywaniu prac geodezyjno-prawnych.

W zależności od rodzaju prac geodezyjno-prawnych wykorzystujących mapy byłego katastru austriackiego, będą stosowane różne sposoby, techniki i technologie

6