PROBLEMY BIBLIOTECZNE OBECNEJ DOBY 21
potrzeby specjalnej organizacji ich zabezpieczenia ustanowiono zarządzeniem Ministra Oświaty z dnia 1 grudnia 1945 r. Delegata Ministerstwa Oświaty do zabezpieczania księgozbiorów opuszczonych i porzuconych z siedzibą w Krakowie i placówkami w kilku ośrodkach na Ziemiach Odzyskanych. Wreszcie, w związku z powyższymi zarządzeniami, Ministerstwo Oświaty wydało instrukcję 1 z dnia 25 stycznia 1946 r. w sprawie postępowania z księgozbiorami zabezpieczonymi.
Zadanie zabezpieczenia i późniejszego zużytkowania księgozbiorów opuszczonych i porzuconych jest zadaniem trudnym i dużym. Trudno przekonać obecnych, często przypadkowych i bezprawnych, posiadaczy takich kśiążek o obowiązku oddania ich na służbę publiczną, a więc do odpowiednich bibliotek; duże trudności sprawiają też zagadnienia transportu i pomieszczeń. A w grę wchodzą zbiory olbrzymie. Według prowizorycznych obliczeń zabezpieczono dotychczas ponad 2.600.000 woluminów zbiorów pochodzenia polskiego oraz ponad 2 miliony woluminów bibliotek poniemieckich, przy czym akcja nie jest jeszcze, zwłaszcza na Ziemiach Odzyskanych, ukończona.
Jeszcze bardziej skomplikowana będzie praca nad celowym zużytkowaniem tego materiału. Trzeba oddzielić rzeczy przydatne od makulatury (przede wszystkim wydawnictw hitlerowskiej propagandy), podzielić materiał na odpowiednie grupy treściowe, uzyskać obraz tego, co posiadamy. Z drugiej strony trzeba opracować plan repartycji tych zasobów. W jednym przypadku należy ich użyć jako pierwsze podwaliny pod nowe instytucje (np. biblioteki nowo zakładanych szkół akademickich), w innym przypadku jako uzupełnienie istniejących już bibliotek. Łączy się to z potrzebą opracowania planu sieci bibliotek, aby książki trafiły do właściwych instytucyj i jak najskuteczniej przyczyniły się do wyrównania, bodaj częściowego, strat i szkód wojennych.
Rejestracja tych strat i szkód stanowi oddzielny
‘ Por. Dz. Urz. Min. Ośw. 1946, Nr 1,'poz. 13.