JÓZEF GRYCZ
PROBLEMY BIBLIOTECZNE OBECNEJ DOBY 1
Wojna i okupacja niemiecka dokonały głębokiego przełomu w życiu polskiego bibliotekarstwa. Spustoszenia w naszych bibliotekach są tak wielkie, że zmuszeni jesteśmy do rozpoczynania wszystkiego właściwie od nowa. Stoimy wobec trudnego zadania restytucji i reorganizacji w ciężkich powojennych- warunkach. Musimy się liczyć z brakiem wszystkiego: ludzi, książek i środków. Na progu nowej organizacji obowiązuje nas przy tym dokonanie krytycznej rewizji dotychczasowej pracy, wytyczenie nowych, lepszych metod postępowania, ustalenie planu działania.
Lecz jakie są widoki realizacji akcji bibliotecznej, jakie możliwości rozwiązania zachodzących tu problemów? Pewną otuchą mogą nas natchnąć dotychczasowe osiągnięcia zdobyte po oswobodzeniu kraju. Pozycję kluczową stanowi niewątpliwie wydanie — po 25 latach starań — dekretu o bibliotekach i opiece nad zbiorami bibliotecznymi. Uzyskaliśmy nareszcie podstawę celowej działalności.
Drugim sukcesem możemy nazwać najpierw skupienie wszystkich spraw bibliotecznych w jednej komórce organizacyjnej w ramach Ministerstwa Oświaty a następnie nadanie jej właściwego charakteru. W lutym 1945 r. powołany został do życia samoistny Wydział Bibliotek, który obejmował referaty: a) ogólno-organizacyjny, b) bibliotek szkolnych, c) bibliotek powszechnych, d) bibliotek naukowych, a ponadto od czerwca 1945 r. specjalny Oddział Dawnej Książki. Oprócz tego, czyniąc zadość specyficznym potrzebom ^phwili, utworzono w Wydziale referaty
Powyższy artykuł pisany był mniej więcej trzy kwartały temu. Taki okres czasu w stadium organizacji spraw bibliotecznych zmienił wydatnie obraz stosunków i zagadnień. Wobec trudności wydawniczych i nadmiernego przedłużania się druku Przeglgdu wiele z poruszonych w artykule problemów przestało być «aktualnymi», nabierając patyny historii, wiele powstało nowych tak, jak je z biegiem czasu nanosiło i zmieniało bieżące życie i jego wymagania. Notatka niniejsza niechaj ostrzeże czytelnika, który zwiedziony tytułem, będzie poszukiwać w artykule «aktualności».