PROBLEMY BIBLIOTECZNE OBECNEJ DOBY 9
księgozbiorów ruchomych. Janiczek1 proponuje, by zakładanie tych bibliotek rozłożyć na 2 lata, tj. po 150 w roku bieżącym i następnym, przeznaczając na każdą po 200.000 zł. jako dotację stałą. Wyniosłoby to w r. 1946 zł. 30 mil., w r. 1947 — 60 mil. zł. Z tych dotacyj można by nabyć ok. 2.000 książek i utworzyć z nich np. 40 księgozbiorów ruchomych 50-tomowych. Powinny by one obsłużyć w 1-szym roku ok. 6.000 punktów bibliotecznych w 150 powiatach, w następnym zaś ok. 12.000 miejscowości. Ten program minimalny musimy za wszelką cenę zrealizować, możemy też liczyć na pewne szanse. Dotychczas uruchomiono już ok. 50 bibliotek powiatowych a gdy budżet dopisze, utworzy się w bieżącym roku i pozostałe 100 według przedstawionego wyżej planu.
Takie załatwienie sprawy w naszych obecnych warunkach wydaje się jedynie słuszne i możliwe a przy tym zgodne z postulowaną wyżej «polityką» w zdobywaniu funduszów i racjonalnym ich zużytkowaniu. Przewidujemy, że przyznanie dotacji państwowej pociągnie bodaj pewną część związków samorządowych do dołożenia ze swej strony jakichś kwot na cele biblioteczne, uważamy też, że za pomocą księgozbiorów ruchomych stosunkowo małą liczbą książek będziemy mogli docierać dość szeroko w teren i zaspokoić pierwszy głód czytelników, co może ich zachęcić do udziału lub poparcia akcji bibliotecznej.
Ale to dotyczy tylko czytelnictwa powszechnego. Biblioteki szkolne, zmuszone w 90% zaczynać od zera, wymagają — choćby ze względu na ich liczbę w państwie --co najmniej takich samych środków na zdobycie potrzebnych książek. Dekret nie mówi, kto te koszty ma pokryć, można się jednak domyślać, że czerpać na nie należy z tych samych źródeł co na pomoce naukowe. A więc dla szkół powszechnych i publicznych szkół zawodowych dokształcających obowiązek ten spadnie na samorząd terytorialny, dla pozostałych szkół — na Państwo. Ono też ma w myśl dekretu (art. 13) obowiązek zakładania i utrzymywania publicznych bibliotek naukowych. x
Józef Janiczek: Sprawy biblioteczne w ramach działalności Ministerstwa Oświaty (Bibliotekarz, XIII z. 1—2, str. 9).