3702671675

RECENZJE 41

XV wieku; tutaj też należą katalogi księgozbiorów podręcznych». "P o-mocnicze katalogi stosuje się przy materiałach wymagających odmiennego a przede wszystkim bardziej szczegółowego opisu, niż to ma miejsce w katalogach ogólnych, np. przy czasopismach i innych wydawnictwach periodycznych» (s. 71). To rozróżnienie jest niedostatecznie precyzyjne: zarówno bowiem czasopisma, jak inkunabuły wymagają odmiennego, bardziej szczegółowego opracowania. Można by — do ewent. dyskusji — zaproponować termin ^katalogu specjał-nego» na oznaczenie katalogu zbiorów specjalnych, nie objętych katalogiem głównym (ogólnym), lub wykazanych w tym katalogu w zapisach skróconych (np. rękopisów, czasopism, inkunabułów). Katalogiem pomocniczym natomiast — katalog wtórnie rejestrujący jakieś partie zbiorów, np. katalog księgozbioru podręcznego, regionalnego itp.

Podobnie przy rozróżnieniu elementów opisu alfabetycznego (s. 75—76) używa autor terminu: 1. opis — na oznaczenie odpisu tytułu (w ujęciu § 10 b Przepisów katalogowania), szczegółów wydawniczych, opisu zewnętrznego; 2. z a p i s — przez co rozumie autor elementy porządkowe, jako to hasło, sygnaturę, alfabetyczny porządek haseł. O wieloznaczności ^odpisu tytułu» pisał swego czasu dr Łysakowski *). «Zapis» jest novum terminologicznym, obejmującym elementy heterogeniczne, bo momenty porządkowe w obrębie katalogu (hasła) sa wykładnikiem porządku odmiennego rzędu, niż sygnatura, wskazująca miejsce książki w magazynie. Czy nie powinno się włączyć hasła do elementów opisu?

Niepotrzebnie używany jest termin opisu bibliograficznego w księdze przybytków (s. 58), na dezyderatce-zamówieniu. potem rewersie (s. 132, 134). Wystarcza opis katalogowy skrócony (scil. alfabetyczny). Podobnie na innym miejscu: «Opis przedmiotowy składa się z dwóch części: z hasła przedmiotowego i opisu bibliograficznego..." (s. 89). Uprzytomniwszy sobie poprzednie ustalenia terminologiczne autora, zrozumiałe, iż unika on terminu «opis alfabetyczny", bo musiałby dodawać równocześnie i «zapis alfabetyczny", co jest sformułowaniem zbyt długim. Bez względu na to, jaki tu by się zaproponowało termin, opis bibliograficzny należy ograniczyć do bibliografii.

Katalog krzyżowy — w definicji dra Grycza — «polega na kombinacji, na skrzyżowaniu metod stosowanych w- katalogach alfabetycznych i rzeczowycn» (s. 96). Powinno być: przedmiotowym.

Dalej: sygnatura pomocnicza na oznaczenie miejsca przechowania książki poza magazynem, w którymś ze zbiorów podręcz-

¹ «Tytul» w brzmieniu tej instrukcji znaczył bowiem: 1. tekst karty tytułowej; 2. tekst karty tytułowej ale bez szczegółów wydawniczych; 3. tytuł w ścisłym tego słowa znaczeniu; 4. dopowiedzenie przy nazwie osobowej. Przegl Bibliot. VIII, 1934, s. 169—82.