3702671698

60 PREOLĄD CZASOPISM

Kraje w szczególny sposób zrujnowane wojną, jak Polska, Jugosławia, Grecja, zachodnia Rosja wymagają specjalnego potraktowania, nie ma bowiem mowy, by mogły z pożądaną szybkością restytuować swe straty w^r zakresie książki. Kraje szczęśliwsze, mniej dotknięte wojną, muszą przyjść im z pomocą — ma się tu na myśli międzynarodowe zbiórki książek, których podziału dokona się w sposób sprawiedliwy i racjonalny. Oprócz faktycznego uzupełnienia księgozbiorów koniecznym jest zorganizowanie i udostępnienie zastępczego uzupełniania, przy pomocy fotokopii i mikrofilmu, jeśli chodzi o drugi starsze, rzadkie i cenne.

Prace Instytutu w zakresie tego zagadnienia w ubiegłym roku byty jeszcze w fazie przygotowawczej — poruszono opinię publiczną, .nawiązywano kontakty, zbierano informacje i pobudzano iriicjatywę. Ten rok zapewne przyniesie dalsze poważne zdobycze w realizacji dzieła odbudowy kultury intelektualnej.

Inicjatywę, która ma za sobą już poważne osiągnięcia, wykazała Konferencja Ministrów Oświaty Krajów Sprzymierzonych w Londynie (Conference of Allied Ministers of Education) utworzona w r. 1942; mając za cel pomoc dla państw okupowanych przez wroga i zniszczonych wojną, wyłoniła dla realizacji swego programu na odcinku książki Komisję dla Spraw Książek i Czasopism (Books and Perio-dicals Coinmission). Głównym zadaniem tej Komisji stało się zaopatrzenie bibliotek, które uległy zniszczeniu w 9 krajach okupowanych, w wydawnictwa naukowe publikowane w Anglii podczas wojny, jak również w dzieła starsze, niezbedne dla studiów.

Akcja Konferencji Ministrów Oświaty Krajów Sprzymierzonych ■ w pewnym momencie zbiegła się z inną akcją — pierwotnie społeczną, która z biegiem czasu, poparta przez rząd aggielski, stała się oficjalną i przybrała wielkie rozmiary. Historia tej akcji jest nader ciekawa, "by ją przytoczyć.

Kiedy w pierwszych latach wojny w Anglii, a byl. to rok 1941, na skutek bombardowań ludzie opuszczający zniszczone domy zaczęli wysprzedawać po śmiesznie niskich cenach swoje aasoby książkowe ■ nawet na makulaturę, a przy tym jeden z urzędów” Ministerstwa Zaopatrzenia wszczął kampanię zbierania starych książek na przemiał, wzywając ludność do darów na ten cel, — sytuacja stała się niepokojąca i pobudziła angielski Związek Bibliotekarzy w Londynie (Li-brary Association) do wystąpienia publicznego w obronie książek, które zamiast na przemiał powinny iść na restytucję bibliotek zniszczonych przez działania wojenne. Prezes Związku za pośrednictwem «Tinies’a» zwrócił się do społeczeństwa, prosząc by przed oddajiiem książek do urzędu zwracano się o radę do miejscowych uniwersytetów lub bibliotek publicznych. Ministerstwo Zaopatrzenia, które "było orga-