357502727

KANCELARIA PREZESA RADY MINISTRÓW

NOWE ZARZĄDZANIE W SEKTORZE PUBLICZNYM

Największy wpływ na obecny kształt usług publicznych na świecie wywarła koncepcja Nowego Zarządzania w Sektorze Publicznym (New Public Management). Korzenie tej koncepcji wywodzą się z Wielkiej Brytanii.

W latach 80 organizacja i zarządzanie w brytyjskich usługach publicznych poddane zostały presji zmian, pochodzącej od władzy. Zaczęto tworzyć nowe koncepcje zarządzania w sektorze publicznym, które stały się natchnieniem dla wielu krajów OECD, w reformowaniu administracji publicznej.

Wyraźnie było widać, że zasadniczą zmianą postulowaną w Nowym Zarządzaniu w Sektorze Publicznym był sposób finansowania i styl zarządzania, jak również jasne wyrażanie celów organizacji i ich realizacja. Jaskrawe były również dążenia do zwiększenia sterowności systemu usług publicznych. Na przestrzeni ostatnich lat powyższe założenia zostały zmodyfikowane i rozbudowane. W rezultacie stworzono organizacyjne paradygmaty reformy instytucji publicznych. Wymyślone zostały cztery koncepcje, wg których miano dokonywać reform, w ramach Nowego Zarządzania w Sektorze Publicznym:

•    Model NPM 1. Zwiększanie efektywności;

•    Model NPM 2. Decentralizacja i „odchudzanie sektora publicznego";

•    Model NPM 3. W poszukiwaniu doskonałości;

•    Model NPM 4. Orientacja na usługi publiczne.

DOŚWIADCZENIA POLSKIE WE WDRAŻANIU BUDŻETU ZADANIOWEGO NA SZCZEBLU CENTRALNYM

Budżetowanie zadaniowe w Polsce w latach 2006-2007 - faza wstępna

Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej było podstawą dla wielu reform gospodarczych, prawnych i instytucjonalnych. Reguły zapisane m. in. w Traktacie z Maastricht, nakazują państwom członkowskim ścisłą kontrolę polityki fiskalnej. Do najważniejszych z nich należy zaliczyć (1) utrzymywanie deficytu budżetowego na poziomie nie przekraczającym 3% PKB, (2) obligatoryjny poziom długu publicznego poniżej 60% PKB oraz (3) wymóg planowania wieloletniego w zakresie strategicznego rozwoju kraju. Wyżej wskazane wymogi implikują konieczność prowadzenia przemyślanej i racjonalnej polityki budżetowej.

Budżet w układzie zadaniowym wdrażany w Polsce od 2006 roku został ujęty jako jedno z kluczowych przedsięwzięć w Programie Konwergencji^{1 2} oraz Dokumencie Implementacyjnym Krajowego Programu Reform na przełomie lat 2005-2006. Budżet zadaniowy miał być narzędziem ułatwiającym kontrolę deficytu i długu publicznego, a także implementację Strategii Lizbońskiej.

Powyższe przesłanki oraz członkostwo Polski w OECD, organizacji konsekwentnie promującej założenia New Public Management i nowoczesnych metod zarządzania finansami publicznymi, zaowocowały podjęciem w 2006 roku pierwszych inicjatyw dotyczących budżetu zadaniowego na szczeblu centralnym. Efektem tych prac było umieszczenie odpowiednich zapisów w strategicznych dokumentach programowych rządu, Strategii Rozwoju Kraju i Krajowym Programie Reform. Podjęto także pierwsze kroki zmierzające do ujęcia prac reformatorskich nad

1

Porównaj: Program Konwergencji - Aktualizacja 2006 r., podrozdział VII. 3 p. 8.

http://www.mpfnęt-qoV-pl/ filPS /raporty PndliZY gtPtYStyki/prpgrąm kpnwergęnęii/progrąm konwergenęj

2

aktualizacją 2006.pdf?PortalMF=