Zmienne zakłócające wraz ze zmiennymi ważnymi ubocznymi, które nie są uwzględniane w badaniu, tworzą klasę zmiennych niezależnych niekontrolowanych, czyli badacz wie o ich istnieniu dla Y, ale nie potrafi określić ich wpływu na Y
Zmienna - właściwość (cecha, stan) o której mówimy, że przyjmuje różne wartości. Wartości te mogą mieć charakter jakościowy, np różne kategorie lub klasy oraz charakter ilościowy
Zmienna zależna (Y): zmienna, która jest przedmiotem naszego badania, której związki z innymi zmiennymi chcemy opisać lub wyjaśnić.
Zmienna niezależna (X): zmienna od której zależy zmienna zależna, która oddziałuje na nią i jest jej przyczyną
Zmienne współwystepuiace: zmienne oddziałujące nawzajem na siebie lub współwystępujące w czasie (mają najczęściej wspólną przyczynę)
Ustalamy hipotezy istotnościowe i następnie za/eżnościowe
Hipoteza powinna być adekwatną odpowiedzią na postawiony problem.
1. Istnieje związek między zmienną X i Y polegający na tym, że im większe wartości przyjmuje X, tym większe Y - HIPOTEZY KORELACYJNE
2. Istnieje różnica w występowaniu zmiennej Y między grupami wyróżnionymi ze względu na różne wartości zmiennej X - HIPOTEZY DOTYCZĄCE RÓŻNIC
3. OPERACJONALIZACJA ZMIENNYCH - NADANIE IM SENSU EMPIRYCZNEGO
Indicatum - badane zjawisko (cecha) - często niedostępne bezpośredniej obserwacji
Wskaźnik - wskaźnikiem jakiegoś zjawiska „Z” nazywamy takie zjawisko „W”, którego zaobserwowanie pozwoli nam (w sposób bezwyjątkowy lub z dużym prawdopodobieństwem) określić, iż zaszło zjawisko Z.
Przykłady wskaźników:
■ zachowanie (zachowania łatwo dostępne obserwacji, i to takie, których właściwa psychologiczno-kulturowa interpretacja rozumiejąca jest stosunkowo niezawodna, interesuje nas nie tylko fizykalna strona zachowania, ale i znaczeniowa)
■ wypowiedzi (informacje uzyskiwane w rozmowie, informacje z ankiet, ekspresja wypowiedzi)