12
Bogdan Nogalski, Janusz Śniadecki
analizowanych w niej problemów, które w naszym referacie uznaliśmy za najważniejsze. Zaliczyliśmy do nich etyczne aspekty, które badani przedsiębiorcy uznali za priorytetowe w zarządzanych przez nich organizacjach, dlatego stały się one przedmiotem szczegółowych badań przeprowadzonych przez nas w 2006 roku10.
Z tego powodu realizacja głównych założeń referatu wymagać będzie, popartej badaniami odpowiedzi, na kilka istotnych pytań dla podjętych przez nas rozważań.
1. Czym jest w polskiej kulturze doby współczesnej moralność, etyka a etyczność w biznesie?
2. Dlaczego w dobie dokonujących się w Polsce epokowych przemian politycz nych, ekonomiczno-społecznych i gospodarczych przedsiębiorcy nie prze strzegajązasad etycznych, szczególnie w zarządzanych organizacjach w regio nach strukturalnego bezrobocia? Gdzie i od kiedy należy szukać przyczyn na silania się owych, nieetycznych zjawisk?
3. Jaka jest ocena przez badanych przedsiębiorców norm moralnych i zasad etycznych, na tle innych, najbardziej potrzebnych im predyspozycji w zarzą dzaniu organizacją w regionach strukturalnego bezrobocia, a jaka w obszarach od niego wolnych?
4. Jak badani przedsiębiorcy oceniaj ą etyczność u swoich pracowników, wobec innych, najwyżej cenionych w organizacj i cech ich osobowości i predyspozycji zawodowych?"
Mamy nadzieję, że nasze inspiracje zachęcą innych badaczy do wypracowania równie ważkich argumentów, przekonujących decydentów odpowiedzialnych za stan i kierunki rozwoju naszego państwa, do opracowania i wdrożenia zasad globalnej edukacji proetycznej polskiego społeczeństwa, a szczególnie społeczności lokalnych żyjących w zdegradowanych obszarach biedy i beznadziei, jakimi są dziś regiony strukturalnego bezrobocia.
Nasze rozważania rozpoczynamy od wyjaśnienia, jednej z najważniejszych spośród wyżej wymienionych kategorii, do których w referacie będziemy się odwoływać.
1. Moralność, etyka a etyczność w biznesie
W kontekście podjętych rozważań zachodzi potrzeba wyjaśnienia proweniencji terminu „etyka", dokonania analizy etiologii takich pojęć, jak „moralność" oraz „etyczność", a także wykazania zachodzących między nimi różnic12. Otóż etyka
10 W listopadzie i grudniu 2006 r. wysłaliśmy po 250 kwestionariuszy badawczych do przedsiębiorców z podregionów o strukturalnym bezrobociu, (tj. koszalińskiego i zielonogórskiego) oraz od niego wolnym (tj. gdańskiego), zgodnie z ich zestawieniami zawartymi w tabelach: 7, 12 i 17 ww. monografii. (Szerzej na ten temat patrz: J. Śniadecki, Etyka zarządzania przedsiębiorstwem w regionie strukturalnego bezrobocia: identyfikacja - diagnoza - kierunki zmian, tamże, s. 197, 203 i 215).
11 Tamże, s. 11-13.
12 Termin etyka (gr. ethikos - zwyczajowy, od ethos - obyczaj), na przestrzeni wielu wieków miał podwójne znaczenie; oznaczał moralność lub też określał naukę o zasadach moralnych. (Szerzej na ten temat patrz: B. Nogalski, J. Śniadecki, Etyka zarządzania przedsiębiorstwem, Oficyna Wydawnicza OPO, Bydgoszcz 2001, s. 20-22).