4508802

Zachowania sprzyjające zdrowiu (prozdrowotne, pozytywne): aktywność fizyczna, racjonalne odżywianie, utrzymywanie czystości ciała i otoczenia, zachowanie bezpieczeństwa, utrzymywanie właściwych relacji między ludźmi, radzenie sobie ze stresem, poddawanie się profilaktycznym badaniom medycznym.

Zachowania zagrażające zdrowiu (antyzdrowotne, negatywne): palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu i używanie innych substancji psychoaktywnych, ryzykowne zachowania seksualne.

Zdrowie zależy od wielu różnych czynników. Kanadyjski lekarz Marc Lalonde prowadził badania, z których wynikało, że istnieją cztery grupy czynników, które mają największy wpływ na nasze zdrowie, a mianowicie:

-    styl życia około - 50%;

-    środowisko fizyczne i społeczne życia, pracy, nauki - około 20%;

-    czynniki genetyczne - około 20%;

-    służba zdrowia - około 10%.

Rys. 1. Czynniki warunkujące zdrowie tzw. „pola zdrowia” wg M. Lalonde"a [8, s. 55]

Wśród najważniejszych czynników warunkujących zdrowie wyróżniamy:

1.    Genetyczne i adaptacyjne uwarunkowania zdrowia, rozumiane jako predyspozycja dziedziczno-rodzinna, czyli rodzinnie uwarunkowana odporność lub podatność osobnicza na określone stany chorobowe.

2.    Środowiskowe uwarunkowania zdrowia związane ze:

-    środowiskiem wewnętrznym,

-    środowiskiem zewnętrznym (w tym również z czynnikami klimatyczno--pogodowymi),

-    środowiskiem zawodowym.

3.    Uwarunkowania zdrowia związane z poziomem świadomości i oświaty zdrowotnej, stylem życia oraz leczniczo-profilaktyczną działalnością służby zdrowia, których wyrazem są:

-    zwyczaje i styl życia,

-    nawyki i używki,

-    uzależnienia,

-    higiena życia codziennego,

-    racjonalna profilaktyka ekologiczna,

-    racjonalna profilaktyka żywieniowa.

4.    Inne czynniki warunkujące zdrowie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12