4645771771

5

NAUKA A BIBLIOTEKI SIŁ ZBROJNYCH

około 1,2 min woL Można przewidywać, że w ciągu najbliższych 9 lat liczba ta się podwoi ¹.

Obserwuje się również postęp w wykorzystaniu materiałów bibliotecznych dla celów naukowo-badawczych, dla potrzeb praktyki i kształcenia. W ostatnich latach występuje zjawisko' rosnącego zapotrzebowania na piśmiennictwo kształcące. Przyczyną tego zjawiska są zwiększone wymagania kwalifikacyjne, wzrost zainteresowań intelektualnych kadry wojskowej i rozwój samokształcenia.

Równocześnie jednak ze wzrostem zasobów i potrzeb czytelniczych nie postępuje rozwój organizacyjno-techniczny i naukowy bibliotek oraz wzrost poziomu spełnianych przez nie usług. Jest to problem o dużym znaczeniu społecznym, którego waga nie została dotąd jeszcze odpowiednio oceniona.

W systemie informacji naukowej WP brak niektórych elementów, warunkujących pełną sprawność. Najbardziej odczuwalny jest brak ośrodków dokumentacji i informacji naukowej w zakresie nauki wojennej.

Obecnie biblioteki nie są jedynymi twórcami źródeł informacji. Obok bibliotek występują placówki dokumentacji i informacji. W niektórych armiach procesy dokumentacyjne obejmują tylko dziedzinę wojskowych nauk technicznych, w innych natomiast także cały zakres nauki wojennej² (np. w Czechosłowackiej Armii Ludowej, w armii St. Zjedn., Armii Ludowej NRD, w Bundeswehrze). W Armii Radzieckiej dokumentacja ta znajduje się w stanie organizacji, a w Wojsku Polskim w okresie wypracowywania koncepcji. Należy mieć nadzieję, że informacja naukowa WP stanie się rzeczywistością i łącznie z istniejącą siecią techniczno-ekonomiczną (Ośrodek Wojskowej Informacji Technicznej i Ekonomicznej) będzie wspomagała i przyspieszała procesy naukowe.

Warunkiem pełnego wykorzystania wytworzonych przez dokumentację źródeł informacji jest szybkie zmodernizowanie bibliotek naukowych i zmiana ich stosunku do powstających placówek dokumentacji, pełniejsze docenianie ich roli. Biblioteki muszą uznać powstające placówki dokumentacji i informacji za nowe i sprawne narzędzia obiegu informacji naukowej. Biblioteki nie stają się zbędne z chwilą powstania sieci dokumentacyjnej, jak niekiedy sądzą dokumentaliści, lecz przeciwnie, właśnie wskutek działalności dokumentalistów wzrasta racjonalne wykorzystanie gromadzonych przez biblioteki dokumentów, dzięki czemu nie maleje, lecz zwiększa się społeczna użyteczność bibliotek.

W armii Stanów Zjednoczonych istnieje funkcjonalne powiązanie bibliotek naukowych i ośrodków dokumentacyjno-informacyjnych. Podobne zjawisko ma miejsce w NRF, gdzie działa wspólne kierownictwo pod nazwą „Referat — Militarwissenschaft, Bibliothekswesen, Dokumentation” w sztabie dowództwa Bundeswehry. Jeszcze ściślejsze powiązania bibliotek i ośrodków dokumentacji występuje w Armii CSRS, gdzie Ośrodek Informacji Wojskowo-Politycznej jest działem Biblioteki Naukowej Wojskowej Akademii Politycznej, a Ośrodek Informacji Wojskowej bezpośrednio współdziała z Biblioteką Naukową Akademii Wojskowej w Brnie.

Analiza kierunków rozwojowych nowoczesnego bibliotekarstwa naukowego dostarcza teoretycznego uzasadnienia dla coraz ściślejszego współdziałania bibliotek we wszystkich podstawowych czynnościach³. Przykład najdalej w tej chwili

1

   Zbiory wojskowych bibliotek oświatowych w naszym kraju wynosiły w 1965 r. 2,25 min. wol. i powiększają się przeciętnie o 150 000 wol. rocznie.

2

   Teoria nauki wojennej, teoria sztuki wojennej, teoria szkolenia i wychowania wojsk, administracja wojskowa, historia wojskowa, geografia wojenna, ekonomika wojenna i in.

3

   W Armii Radzieckiej współdziałanie bibliotek naukowych przejawia się