Magdalena Samozwaniec
Dysfunkcje fizyczne, zdrowotne i psychiczne osoby starszej powodują utrudnienie życia osobistego i społecznego.
Świadomość i / lub doznanie śmierci osób najbliższych tzw. osierocenie (żona, mąż, rodzina, przyjaciele z „dawnych lat”, ukochane zwierzątko) wywołują dodatkowe obciążenie odzw ierciedlające się w:
• emocjach
• zachowaniach
• postawach
które mogą przyjmować charakter depresji, demencji starczej.
Rodzaje obaw:
■ lęk przed samotnością (bycie niepotrzebnym, osierocenie, przemijanie)
■ lęk przed śmiercią
■ lęk przed chorobą / bólem
■ lęk przed otaczającą rzeczywistością
■ lęk przed „gniewem bożym”, grzechem (nadmierna religijność)
Przejmująca, doskwierająca samotność oraz poczucie odrzucenia (bycia niepotrzebnym) prowadzi do pogorszenia się stanu zdrowia.
Źle dostosowane formy wsparcia i opieki - nadmierna opiekuńczość opiekunów - wzmacnia obawy tworząc w osobach starszych:
• poczucie ograniczenia własnego życia (uzależnienia)
• poczucie bycia „gorszym”
• utrata nadziei realizacji swoich zainteresowań
• ograniczenie radości
• poczucie utraty wolności (życie w klatce, wyizolowanie)
• stany depresyjne
Skutek:
■ brak ochoty na rozmowę (wyciszenie)
■ smutek, wycofanie (obojętność, zamknięcie w sobie)
■ uzależnienie (zaniedbywanie siebie, zaniedbywanie swojej higieny)
■ szybszy proces starzenia się
■ drażliwość, gderliwość (szukanie problemów)
■ złośliwość (złość)
■ pogarszające się stopniowo zdrowie (trudność regeneracji)
■ alkoholizm (tzw. podpijanie,) inne używki
■ lekomania
■ utrata masy ciała, utrata apetytu
■ samobójstwa (próby samobójcze)
■ niechęć wychodzenia z domu (niechęć do przemieszczania się)
■ wolniejsze myślenie (trudność w rozumieniu treści, podejmowaniu decyzji, analizy sytuacji)
■ wolniejsze mówienie (trudność w dobrze słów, wyrażaniu się, rozmowie)
■ wolniejsze ruchy (mniejsza sprawność fizyczna)
7