70
od doiu krytyka istniejącej rzeczywistości jest prowadzona na ki Iku piaszczyznach:
- na płaszczyźnie podstawowych systemów wartości, pojęć rozwoju i postępu. Rozwój od doiu jest w tym zakresie dziedzictwem hasei z końca lat sześdziesiatych na temat '‘wzrostu zerowego*’, wyboru sfery "być” w miejsce “mieć*', krytyki filozofii Zachodu i fascynacji filozofia Wschodu (por. np. F. Capra, 1987);
- na płaszczyźnie reakcji na omnipotencje wielkich struktur, w tym państwa, regulujących znaczna cześć zachowań spoiecznych, atomizujacych kontakty międzyludzkie. Ideologia rozwoju od doiu stwarza szanse dla odtworzenia roli maiych struktur spoiecznych, znoszących anonimowość swych czZonków, prowadzących do ich identyfikacji z wiasrva społecznością;
- na płaszczyźnie diugookresowego zaiamania gospodarki światowej trudnego do przezwyciężenia za pomocą dotychczasowych metod sterowania procesami rozwoju. Rozwój od doiu promuje odrodzenie maiej skali produkcji, często bardziej efektywnej i lepiej zaspokajającej potrzeby rynkowe;
- na piaszczyżnie nieskuteczności scentralizowanych, sterowanych odgórnie, metod promowania rozwoju w krajach zacofanych. Rozwój od doiu to droga do pełniejszego wykorzystania miejscowych zasobów i czynników rozwoju, wzrostu samozaradności i moblizacji maiych układów społecznych, przezwyciężania miejscowych trudności bez czekania na pomoc z zewnątrz;
- na płaszczyźnie odwrócenia się podziałów na regiony silne i słabe w wyniku rewolucji technicznej i zaiamania sie procesów rozwoju w regionach tradycyjnie uznanych za prosperujące. Dzięki rozwojowi od dołu regiony te uzyskują sznse adaptacji do nowych, zmienionych warunków międzyregionalnego podziału pracy i przezwyciężenia załamaniu sie roli czynników świadczących dotychczas o ich sile ekonomicznej.