5192606195

NA MORZU

Dział pokładowy

171

Stefan Gorazdowski, kpi. ż. w.

Artykuł 27

międzynarodowych przepisów o zapobieganiu zderzeniom na morzu

(Ciąg dalszy).

orzeczeń

i

Dwa żaglowce A i B zbliżały się do siebie, przecinajcie sobie kursy. Żaglowiec A szedł ostro pod wiatr lewym chwytem, a żaglowiec B swobodnym wiatrem prawym chwytem. Żaglowiec B. wbrew⁷ przepisom, nie ustąpił z drogi, a żaglowiec A położył ster na nawietrzna burtę dopiero bezpośrednio przed zderzeniem. W pierwszej instancji uznano, że obydwa statki zawiniły w równej mierze: B — ponieważ nie ustąpił z drogi, A — ponieważ uparcie zachowywał kurs, jakkolwiek mógł przewidzieć, że żaglowiec B nie ustąpi z drogi. W drugiej jednak instacji uznano, że żaglowiec A nic zawinił, zachowując kurs.

Dwa żaglowce idąc ostro pod wiatr przeciwnymi chwytami przecinały sobie kurs. Żaglowiec idący lewym chwytem nie mógł wykonać zwrotu przez dziób w obawie zderzenia z trzecim statkiem i nie mógł popuścić się z wiatrem wskutek obecności skał podwodnych z prawej burty. Mógł przeto jedynie zachować kurs, co doprowadziło do zderzenia. Izba Morska uznała, że żaglowiec, który szedł prawym chwytem powinien był ustąpić z drogi, bowiem żaglowiec do tego ustąpienia obowiązany — nie był w stanie zastosować się do przepisów.

Dwa inne żaglowce, szły ostro pod wiatr tymi samymi chwytami. Żaglowiec pod wietrzny został w pewnym momencie zmuszony przez żaglowiec trzeci do wykonania zwrotu przez dziób. Natomiast żaglowiec nawietrzny, nie zważając na ten manewr, zachowa! kurs i spowodował zderzenie ze statkiem podwiclrznym. Izba Morska uznała, że wyżej opisane okoliczności były ..szczególne" w znaczeniu Art. 27-go i nakładały na żaglowiec nawietrzny obowiązek wykonania zwrotu przez dziób, jeżeli uczynił to żaglowiec pod wietrzny.

Holownik, będąc dopędzanym przez drugi statek, został zmuszony do zmiany kursu przez statek trzeci. Wskutek zmiany kursu, dokonanej przez holownik, statek dopędzający zderzył się ze statkiem przez ten holownik holowanym. Izba Morska uznała, że całkowitą odpowiedzialność za powstałe wskutek zderzenia szkody powinien ponieść statek, który był dopędzający m.

Na podstawie całego szeregu innych można wyciągnąć następujące wnioski:

Trawler parowy, obciążony trałem może skutecznie powołać si,ę na Art. 27-mv. jeżeli zderzenie nastąpiło skutkiem tego. że nie zastosowano takich środków, jakie przedsięwziął by parowiec, celem uniknięcia zderzenia z żaglowcem.

Żaden statek nie ma obowiązku wykonywania manewrów dla niego niebezpiecznych. Zatem statek nie ma obowiązku przestrzegania przepisów, jeżeli na przykład wymagają one zmiany kursu w lew^ro. skoro w ten sposób statek osiądzie na mieliźnie lub zderzy się z innym statkiem. W takich wypadkach Art. 27-mv usprawiedliwi naruszenie przepisów i nie obciąży statku odpowiedzialnością. Należy jednak pamiętać, że w podobnych sytuacjach Art. 27-my może odnosić sic do obydwu statków lub tylko do jednego z nich. Tak więc w wyżej podanym przykładzie Art. 27-mv usprawiedliwi naruszenie artykułu, wymagającego zmiany kursu w lewo od jednego statku. Jeżeli teraz drugi statek nie może uniknąć zderzenia przestrzegając przepisów, to ma obowiązek je naruszyć tak. by kolizja nie nastąpiła, a Art. 27-my usprawiedliwi to naruszenie.

Jeżeli Admiralicja wyda zarządzenie zabraniające wszystkim statkom noszenia przepisowych świateł. lecz pozwalające na pokazywanie ich w wypadkach koniecznych w⁷ celu uniknięcia zderzenia, to Art. 27-my może usprawiedliwić naruszenie przepisów⁷. zakazujących noszenie tych świateł.

Jeżeli statek jest uszkodzony lub nie może z jakiegokolwiek powodu manewrować sterem, to powinien w właściwym czasie przedsięwziąć środki ostrożności i starać się przestrzegać przepisy w granicach możliwości. Jeżeli statek może przypuszczać, że statek spotkany nie jest w stanie przestrzegać przepisów wskutek uszkodzenia, lub statek spotkany jest żaglowcem leżącym w⁷ dryfie. to ma obowiązek dokładnego obserwowania statku spotkanego i wykonaniu we właściwym czasie takiego manewru, który by uniemożliwił zderzenie.

Statek, który naruszył przepisy w celu uniknięcia bezpośredniego niebezpieczeństwa, musi udowodnić. że przestrzeganie przepisów spowodowało by. względnie mogło by przyczynić siję do zderzenia, oraz. że wykonany manewr był manewrem właściwym. Jak z powyższego wynika, obowiązek takiego statku jest trudny, gdyż zazwyczaj sam fakt zderze-