4. Edukacja zawodowa 4.1. Rys historyczny edukacji zawodowej w Polsce
Tabela 4.3. Uczniowie w szkołach zawodowych dla niepracujących w latach 1970/71-1990/91 według grup kierunków kształcenia
W tym grupy kierunków kształcenia
Lata _ .. _ . . Rolnicza . Służby
Ogółem Techniczna ., . Ekonomiczna Oświaty , . Artystyczna Pozostałe
szkolne i leśna zdrowia
w %.
1970/71 100,00 64,70 9,42 15,02 2,00 3,22 2,64 3,00
1980/81 100,00 56,18 12,01 15,58 1,95 5,29 3,67 5,32
1985/86 100,00 60,70 9,29 15,54 2,90 5,97 4,27 1,33
1990/91 100,00 60,31 9,06 16,29 3,07 5,71 4,19 1,27
Źródło: Rocznik statystyczny,Szkolnictwo 1990/91", Główny Urząd Statystyczny, Warszawa i obliczenia własne.
Baza materialna i finansowa szkolnictwa zawodowego także pozostawiała wiele do życzenia. Na początku lat 70. nauka często odbywała się na dwie zmiany, a poprawa tego stanu, jak wskazywali autorzy raportu, wymagałaby zbudowania ponad 12 tys. nowych pomieszczeń (tamże, s. 136). Dynamikę zmian wielkości szkól i klas w szkołach zawodowych przedstawia tabela 4.4.
Tabela 4.4. Szkoły, oddziały, uczniowie w szkołach zawodowych dla niepracujących w latach 1970/71 -1990/91.
1970/71 1980/81 1985/86 1990/91
Zasadnicze szkoły zawodowe dla młodzieży
Liczba szkół 2755 2031 2006 2025
Liczba oddziałów w szkole 6,7 8,6 10,5 11,6
Liczba uczniów na oddział 33,2 29,7 26,1 27,2
Technika i licea zawodowe dla niepracujących
3468
6,4
27,9
Liczba oddziałów w szkole 7,2 5,8 5,8
Liczba uczniów na oddział 36,3 31,9 26,6
Źródło: Rocznik statystyczny.Szkolnictwo 1990/91", Główny Urząd Statystyczny, Warszawa i obliczenia własne.
Diagnoza kształcenia zawodowego i jego efektów przedstawiona w „Raporcie o stanie oświaty w PRL" w 1973 r. pozostała w znacznej części aktualna także po kilkunastu latach. Raport „Edukacja narodowym priorytetem" przygotowany przez zespół ekspertów pod koniec lat 80. wskazywał potrzebę podjęcia następujących reform edukacji: upowszechnianie opieki przedszkolnej, doskonalenie nauczania propedeutycznego, rozwój orientacji pedagogicznej i zawodowej, respektowanie hasła: „uczyć uczniów, uczyć się" zbliżenie programów szkół ogólnokształcących i zawodowych, skonstruowanie systemu szkolnego zgodnie z zasadami ustawiczności kształcenia oraz reformę kształcenia nauczycieli (tamże, s. 435-436).
4.1.4. Dziesięciolecie„budowania nowego"
Zmiany polityczne i społeczno-gospodarcze, które nastąpiły po 1989 r, spowodowały konieczność przygotowania do uczestnictwa w innej niż dotychczas rzeczywistości politycznej, społecznej, a przede wszystkim gospodarczej. Szczególne zadania stanęły przed obszarem kształcenia zawodowego. Propozycje reform pojawiły się już w 1990 r. Decyzją ministra edukacji z 8 września 1990 r. powołano zespół do opracowania założeń koncepcji rozwoju kształcenia zawodowego. W indeksie problemów
173